Thiên niên kiện có tác dụng gì? Cách ngâm rượu thiên niên kiện

Thiên niên kiện hay sơn thục được dùng nhiều trong đông y để chữa đau nhức xương khớp, tê bì chân tay, mụn nhọt…Vậy thiên niên kiện có tác dụng gì? Cách ngâm rượu thiên niên kiện, lưu ý khi dùng thiên niên kiện…Cùng Life Gift tìm hiểu qua bài viết nhé!

Thiên niên kiện là cây gì?

Thiên niên kiện là một loại cây thân thảo có tên khoa học Homalomena occulta thuộc họ Ráy Araceae. Dân gian còn gọi thiên niên kiện với tên sơn thục, ráy rừng, bao kim, vạt hương…

Hình ảnh cây thiên niên kiện

Thiên niên kiện có thân rễ mập mạp, mùi thơm và bò dài trên mặt đất. Lá cây hình tim, màu xanh, mặt lá sáng bóng, độ dài khoảng 20 – 30 cm.

Hoa thiên niên kiện mọc thành từng cụm, hình bong mo màu xanh và có độ dài khoảng 4 đến 5 cm, bầu chứa nhiều noãn.

Quả cây thiên niên kiện hình thuôn dài, bên trong có chứa nhiều hạt.

Mùa hoa của cây thiên niên kiện là khoảng tháng 4 đến tháng 6, còn mùa quả là vào tháng 4 đến tháng 5.

Đây là loại cây ưa nơi có khí hậu nóng ẩm, mưa nhiều và thường mọc hoang ở khắp nơi. Vì thế cây thường xuất hiện ở những vùng ẩm ướt, men theo các khe suối, kênh rạch hoặc các sườn đồi.

Bộ phận dùng, thu hái và chế biến

Bộ phận được dùng làm thuốc của cây thiên niên kiện là thân rễ bởi nó chứa nhiều hoạt chất có tác dụng dược lý.

Sau khi thu hái, người ta đem rễ cây thiên niên kiện rửa sạch rồi cắt thành từng đoạn ngắn khoảng 20 cm, sấy khô, lột bỏ vỏ khô rồi đem phơi khô lại.

Cần bảo quản dược liệu ở nơi khô thoáng, tránh ẩm ướt sẽ làm mốc hoặc hư hại dược liệu.

Thành phần hóa học của thiên niên kiện

Bên trong thân rễ có chứa khoảng 0,8 – 1% tinh dầu. Tinh dầu có màu vàng nhạt và mùi thơm dễ chịu.

Trong tinh dầu kể trên có chứa những dược chất sau:

• 40% l-linalol.
• Terpineol
• 2% este
• Sabinen
• Limonen
• A-terpinen
• Acetaldehyt
• Aldehyd propionic

Thiên niên kiện có tác dụng gì?

Theo y học cổ truyền thiên niên kiện có tác dụng gì?

• Theo đông y, thiên niên kiện có vị đắng hơi cay, mùi thơm, tính ấm, quy vào 2 kinh là can và thận.
• Vị thuốc thiên niên kiện có tác dụng trừ phong thấp, làm mạnh gân cốt.
• Từ xưa người ta đã dùng thiên niên kiện để chữa thấp khớp, tay chân đau mỏi hoặc các khớp xương bị co quắp, tê bại ở người già, người cao tuổi.

Theo y học hiện đại thiên niên kiện có tác dụng gì?

• Theo các nghiên cứu của y học hiện đại, thí nghiệm trên chuột cống được gây tê bởi kaolin, dịch chiết thân rễ dược liệu có khả năng ức chế phù bàn chân.
• Tuy nhiên thí nghiệm trên lại không cho tác dụng trên chuột bị u hạt gây ra bởi amiang.
• Ngoài ra dược liệu còn cho tác dụng ức chế co thắt cơ trơn ở chuột.

7 bài thuốc dân gian từ thiên niên kiện

Chữa đau nhức khớp, phong thấp – Thiên niên kiện có tác dụng gì?

Bài thuốc số 1

• Chuẩn bị: thiên niên kiện, hy thiêm, mộc qua, ngưu tất mỗi vị 10g.
• Thực hiện: đem tất cả dược liệu rửa sạch rồi cho vào ấm sắc với 1 lít nước lọc đến khi còn lại khoảng 400 ml nước là đạt. Chia phần nước sắc này thành 2 phần bằng nhau và dùng hết trong ngày, không dùng nước sắc qua đêm.

Bài thuốc số 2

• Chuẩn bị: sơn thục, thương nhĩ tử và ngải cứu mỗi vị 10g; thổ phục linh, hy thiêm mỗi vị 20g, rễ cây cỏ xước 40g.
• Thực hiện: đem các loại dược liệu sắc với 4 chén nước lọc đầy cho đến khi còn lại 2 chén thì tắt bếp. Mỗi lần uống 1 chén trước bữa ăn, ngày uống 2 lần, không dùng nước sắc để qua đêm.

Bài thuốc số 3

• Chuẩn bị: thiên niên kiên và cốt toái khí mỗi vị 10g, bạch chỉ 8g.
• Thực hiện: rửa sạch 3 loại dược liệu rồi cho vào ấm, thêm 500 ml nước lọc, sắc với rửa nhỏ cho đến khi còn lại một nửa là đạt, mỗi ngày dùng 1 thang.

Bài thuốc chữa đau bụng kinh – Thiên niên kiện có tác dụng gì?

• Chuẩn bị: thiên niên kiện, rễ cây bướm bạc, rễ bưởi, rễ cây sim rừng mỗi vị 10g.
• Thực hiện: chuẩn bị ấm sắc có sẵn 500 ml nước lọc, cho 4 loại dược liệu đã chuẩn bị vào ấm sắc với lửa vừa cho tới khi còn lại khoảng 250 ml nước thuốc là đạt. Chia hỗn hợp nước thuốc thành 2 phần và dùng hết trong ngày.

Trị rôm sảy, dị ứng, ngứa da – Thiên niên kiện có tác dụng gì?

• Chuẩn bị: sơn thục 10g, gừng tươi 1 củ nhỏ, củ sả 2-3 củ.
• Thực hiện: rửa sạch 3 loại dược liệu rồi đem giã nát và đắp trực tiếp lên vùng da bị ngứa hay dị ứng rôm sảy. Thực hiện đều đặn trong 2 đến 3 ngày sẽ thấy tình trạng giảm rõ rệt, lưu ý cần vệ sinh vùng da bị thương trước khi đắp thuốc.

Chữa mụn nhọt sưng – Thiên niên kiện có tác dụng gì?

• Chuẩn bị: 1 nắm lá thiên niên kiện.
• Thực hiện: rửa sạch lá thiên niên kiện, cho vào cối, thêm 1 ít muối hạt rồi giã nát sau đó đắp lên đầu mụn nhọt. Kiên trì thực hiện mỗi ngày cho đến khi nốt mụn lặn hẳn.

Chữa thoái hóa cột sống – Thiên niên kiện có tác dụng gì?

• Chuẩn bị: thiên niên kiện, thổ phục linh, đỗ trọng, đại táo, ngưu tất, thương truật mỗi vị 12g; xuyên khung, ý dĩ, kỷ tử mỗi vị 10g; tần giao và cam thảo mỗi vị 8g, quế chi 6g.
• Thực hiện: rửa sạch tất cả dược liệu trên rồi cho vào ấm, thêm 500 ml nước lọc và sắc với lửa nhỏ cho đến khi còn một nửa là đạt. Lưu ý dùng thuốc trong ngày, không dùng nước sắc dược liệu qua đêm.

Cách ngâm rượu thiên niên kiện – Thiên niên kiện có tác dụng gì?

Ngâm rượu thiên niên kiện dùng ngoài chữa đau nhức, phong thấp

• Chuẩn bị 5 – 9g thân rễ thiên niên kiện tươi với 300 ml rượu trắng trong 2 – 3 ngày rồi mang ra xoa bóp vào chỗ đau nhức.

Ngâm rượu thiên niên kiện dùng uống chữa đau lưng, mỏi gối, tê bì chân tay

• Chuẩn bị: thiên niên kiện, câu kỷ tử, ngưu tất, bạch thược, đương quy và đỗ trọng mỗi vị 100g; thục địa và đại táo mỗi vị 200g, 5 lít rượu trắng.
• Rửa sạch tất cả dược liệu, cắt nhỏ, phơi khô rồi sao vàng hạ thổ.
• Sau khi sao vàng thì đem dược liệu ngâm với 5 lít rượu trắng trong bình sành.
• Ngâm trong khoảng 30 ngày là có thể dùng được.
• Bảo quản bình rượu ở nơi thoáng mát, mỗi ngày dùng khoảng 20 ml trong bữa ăn.

Lưu ý khi sử dụng thiên niên kiện – Thiên niên kiện có tác dụng gì?

• Phụ nữ có thai và đang cho con bú không được uống rượu thiên niên kiện.
• Không được uống quá 20 ml rượu thiên niên kiện mỗi ngày vì có thể gây ngộ độc.
• Không dùng cho người âm hư hỏa vượng, miệng khô đắng, táo bón, đau đầu.
• Cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng dược liệu thiên niên kiện nếu bạn đang dùng tân dược hoặc thuốc đông y để chữa bệnh nào đó.

Thiên niên kiện có tác dụng gì, cách ngâm rượu thiên niên kiện, lưu ý khi dùng thiên niên kiện…tất cả đã được giới thiệu chi tiết. Tin rằng bài viết đã mang đến những thông tin hữu ích cho bạn về dược liệu.