Cây mía dò được dùng nhiều trong đông y với tác dụng lợi thủy, tiêu thủng, giải độc thanh nhiệt. Vậy cây mía dò chữa bệnh gì? Hình ảnh cây mía dò, cách sử dụng cây mía dò, cây mía dò chữa sỏi thận. Cùng Life Gift tìm hiểu chi tiết qua bài viết sau đây nhé!
Cây mía dò là cây gì?
Cây mía dò hay cát lồi, củ chóc, đọt đắng là một loại cây thân thảo có tên khoa học là Costus speciosus Smith thuộc họ Gừng Zingiberaceae.
Cây mía dò là loại thuốc nam được sử dụng phổ biến trong dân gian để chữa nhiều bệnh như sỏi thận, tiểu buốt, xơ gan, viêm tai mạn tính…

Hình ảnh cây mía dò
Đặc điểm thực vật cây mía dò
Thân cây mía dò mọc thẳng, cao khoảng 60cm, thân rễ mọc ngang có thể phát triển thành củ, phần non có vảy bao xung quanh với nhiều lông ngắn.
Lá mía dò mọc theo kiểu so le, hình trứng, mặt trên nhẵn nhụi, mặt dưới có lông mịn. Lá non màu lục nhạt xếp thành đường xoắn ốc, bẹ lá có lông hoặc nhẵn, khi già sẽ chuyển sang màu đỏ sẫm hoặc trắng ngà.
Hoa của cây mía dò màu trắng mọc thành cụm sát nhau từ phần ngọn thân, lá bắc xếp theo cặp và có màu đỏ.
Quả hình bầu dục với 3 cạnh không đều nhau hình trứng và có màu đỏ sẫm. Bên trong quả của cây mía dò có chứa nhiều hạt nhẵn bóng màu đen, thời điểm kết quả vào khoảng tháng 7 đến tháng 11.
Khu vực phân bố và đặc điểm sinh thái cây mía dò
Cây mía dò có nguồn gốc từ các nước châu Á nhiệt đới như Đài Loan, Trung Quốc, Ấn Độ, Thái Lan, Campuchia, Việt Nam, cây ưa ẩm, ưa sáng và chịu được bóng râm nhẹ.
Ở nước ta, cây mía dò thường mọc hoang ở các tỉnh thuộc miền núi và trung du như Sơn La, Cao Bằng, Hòa Bình, Lai Châu, Tuyên Quang, Thái Nguyên…
Theo thời gian, cây mía dò dần xuất hiện ở các bờ ruộng, kênh rạch hoặc ở những nơi đất rộng thuộc các tỉnh miền tây như Tiền Giang, Đồng Tháp, Bến Tre, Long An…
Bộ phận dùng, thu hái, sơ chế và bảo quản dược liệu
- Bộ phận dùng: búp non (có thể ăn), cành non, thân lá, thân rễ.
- Thu hái: có thể thu hái quanh năm nhưng thời điểm thích hợp nhất là vào mùa thu.
- Sơ chế: rửa sạch dược liệu, cắt bỏ phần rễ tơ, thái phiến mỏng rồi phơi sấy. Nếu thân rễ khô cứng thì cần ủ mềm trước khi thái phiến rồi sao vàng với lửa nhỏ.
- Bảo quản: cần bảo quản dược liệu đã được sơ chế ở nơi thoáng mát, tránh ẩm mốc.
Thành phần hóa học
- Saponins
- Diosgenin
- Diosgenone
- Dioscin
- Tigogenin
- Gracillin
- β-sitosterol
- Zerumbone
- Camphene
- Costunolide
- Lupeol
- Cycloartanol
- β-amyrin
Cây mía dò có tác dụng gì?
Theo y học hiện đại cây mía dò có tác dụng gì?
- Kháng viêm: dùng 0,25g/kg chiết xuất mía dò để chữa phù bàn chân ở chuột cống, kết quả cho thấy mía dò có tác dụng ức chế phù, kháng viêm.
- Giảm đau: thí nghiệm được thực hiện bằng cách tiêm acid acetic gây đau nội tạng trên chuột trắng. Cho chuột uống 0,25g/kg thấy số lần giảm đau quặn đến 48,8%.
- Gây teo tuyến ức: tiêm dưới da chuột cống trắng đực dịch chiết mía dò cho thấy trọng lượng tuyến ức giảm rõ rệt so với mẫu đối chứng là 34%.
Theo y học cổ truyền cây mía dò có tác dụng gì?
Theo đông y cây mía dò vị cay hơi đắng, tính mát, độc nhẹ có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, kháng viêm, tiêu độc…chủ trị:
- Tiểu buốt, khó tiểu, nước tiểu vàng.
- Giảm đau dây thần kinh, đau lưng, thấp khớp.
- Viêm tai, sốt.
- Độc gan, nóng nhiệt.
Cây mía dò chữa bệnh gì? Cách sử dụng cây mía dò
Cây mía dò chữa sỏi thận – Cây mía dò chữa bệnh gì?
- Chuẩn bị: 15g thân rễ cây mía dò đã phơi khô.
- Thực hiện: cho dược liệu vào ấm sắc cùng với 1 lít nước lọc đến khi còn lại khoảng ½ thì gạn lấy phần nước, chia thành 2 phần uống hết trong ngày.
Cây mía dò chữa mề đay, mẩn ngứa – Cây mía dò chữa bệnh gì?
- Chuẩn bị: 100g thân cây mía dò.
- Thực hiện: rửa sạch dược liệu rồi nấu cùng với 1 lít nước khoảng 15 phút, dùng nước vừa nấu tắm mỗi ngày sẽ giúp giảm ngứa do mề đay.
Chữa bệnh chàm – Cây mía dò chữa bệnh gì?
- Chuẩn bị: 20g cát lồi.
- Thực hiện: ép lấy nước dược liệu rồi thoa lên vùng da bị chàm, mỗi ngày thực hiện 2-3 lần sẽ giúp giảm mẩn ngứa.
Cây mía dò chữa tiểu buốt, nước tiểu vàng – Cây mía dò chữa bệnh gì?
- Chuẩn bị: mía dò, cam thảo, bồ công anh, rễ cỏ tranh, mã đề, rau má, rau bắp mỗi vị 10g.
- Thực hiện: rửa sạch tất cả dược liệu rồi đem sắc với 500ml nước lọc trong khoảng 20 phút thì gạn lấy phần nước, chia làm 2 lần uống hết trong ngày.
Cây mía dò chữa bệnh viêm tai mạn tính
- Chuẩn bị: 10g cây mía dò tươi.
- Thực hiện: rửa sạch, giã nhuyễn dược liệu rồi lấy nước nhỏ trực tiếp vào tai. Sau 5 phút thì lấy tâm bông thấm cho khô, mỗi ngày thực hiện 3 lần.
Cây mía dò chữa viêm gan siêu vi
- Chuẩn bị: mía dò, chi tử, sâm bố chính, bồ công anh, nhân trần, thổ phục linh, chi tử, xà tiền tử mỗi vị 12g, cam thảo 5g, thủy xương bồ 8g, mạch môn 10g.
- Thực hiện: đem tất cả dược liệu sắc với 700ml nước lọc đến khi còn lại khoảng 300ml là đạt. Cần dùng khi nước sắc dược liệu còn ấm nóng, mỗi ngày 1 thang.
Cây mía dò chữa bệnh xơ gan – Cây mía dò chữa bệnh gì?
- Chuẩn bị: mía dò, lá bồ công anh, hạt chi tử (dành dành) mỗi vị 10g, nhân trần 15g.
- Thực hiện: sắc tất cả dược liệu với 500ml nước lọc đến khi còn một nửa thì gạn lấy nước uống khi còn ấm nóng.
Cây mía dò giúp thanh lọc cơ thể
- Chuẩn bị: thân rễ cây mía dò.
- Thực hiện: cho thân rễ mía dò vào ấm nấu với nước lọc rồi uống thay thế nước mỗi ngày sẽ giúp cơ thể mát mẻ, thanh lọc độc tố.
Những lưu ý khi dùng cây cỏ mía
- Không nên dùng quá nhiều mía dò vì có thể gây ra ngộ độc với triệu chứng chóng mặt, nôn, đau bụng.
- Khi ngộ độc mía dò có thể dùng 2-5g cam thảo sắc nước uống.
- Phụ nữ đang có thai, yếu sinh lý không nên dùng dược liệu.
- Cần tham khảo ý kiến bác sỹ hoặc thầy thuốc trước khi dùng dược liệu mía dò.
Qua bài viết, cây mía dò chữa bệnh gì đã được liệt kê chi tiết, tin rằng bài viết đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về vị thuốc dân tộc này.
Bên bạn có bán nguyên liệu này không