Sâm nam hay sâm đất được dùng để bồi bổ cơ thể, hỗ trợ chữa táo bón, sỏi thận, cao huyết áp…Vậy sâm nam có tác dụng gì? Cây sâm đất ngâm rượu có tác dụng gì? Rau sâm đất nấu canh, hình ảnh cây sâm nam. Cùng Life Gift tìm về dược liệu qua bài viết sau nhé!
Sâm nam là cây gì?
Sâm nam hay sâm đất, địa sâm, sâm thổ cao ly, sâm mồng tơi…có tên khoa học là Talinum paniculatum, thuộc họ mồng tơi Talinaceae.
Hình ảnh cây sâm nam

Lá sâm nam mọc theo kiểu so le, hình trái xoan hoặc hình trứng ngược, cuống lá hơi ngắn. Mỗi lá thường dài khoảng 5 – 7 cm, rộng 2 – 4 cm. Phiến lá dày, mép lượn sóng, cả hai bề mặt lá đều có màu xanh bóng.
Hoa của cây sâm nam màu hồng, xếp thành chùm nhỏ rất đẹp ở ngọn thân và các nhánh, chiều dài khoảng 30 cm, tháng 6 – 7 là thời điểm hoa nở rộ nhất.
Quả nhỏ, màu đỏ hoặc xám tro khi chín, hạt dẹt rất nhỏ, màu đen nhánh. Vào đầu tháng 9 đến cuối tháng 10 là lúc quả của cây sâm nam chín với màu đỏ rất đẹp mắt.
Củ sâm đất hình tròn, dài khoảng 3cm, mọc kèm với thân nhô lên trên mặt đất cao khoảng 50 cm.
Khu vực phân bố
- Sâm nam có nguồn gốc xuất xứ từ Trung Mỹ, du nhập sang nước ta vào đầu những năm 1909, chủ yếu mọc hoang và tự phát triển.
- Ở nước ta, sâm nam mọc hoang, mọc dại ven rừng ven các vách núi, đặc biệt là ở khu vực các tỉnh trung du miền núi phía Bắc.
Bộ phận dùng, thu hái và bảo quản
- Các bộ phận như lá, thân, củ của cây sâm nam đều được sử dụng làm thuốc, nhưng thông dụng hơn cả chính là phần củ sâm.
- Có thể thu hái phần lá và thân cây quanh năm, riêng phần rễ cần thu hái vào mùa thu để có được dược liệu giàu thành phần có tác dụng dược lý cao.
- Sau khi thu hái, cần rửa sạch dược liệu rồi đem phơi hoặc sấy khô. Sau đó bảo quản trong túi kín, để nơi khô ráo, tránh nhiệt độ cao hoặc ẩm mốc là hư hại dược liệu.
Thành phần hóa học
- Theo các nghiên cứu và thử nghiệm, các chuyên gia cho biết trong cây sâm nam có chứa khá nhiều pectin – một loại chất xơ tự nhiên.
- Riêng phần rễ của sâm nam có chứa Alkaloid punarnavine 0,01%, ngoài ra còn có gôm, nitrat kalium, tinh bột…
- Còn phần củ sâm nam chứa fructooligosaccharides, đây là một loại đường thực vật có khả năng điều chỉnh lượng insulin tự nhiên trong cơ thể.
Cách sử dụng cây sâm đất – Sâm nam có tác dụng gì?
- Cây sâm nam hay sâm đất có thể được sử dụng ở dạng dược liệu tươi hoặc dược liệu khô, dùng riêng lẻ hoặc phối hợp cùng các vị thuốc khác.
- Ngoài ra, người ta còn dùng sâm nam để nấu thành món canh, món xào, món luộc hoặc ngâm rượu sâm nam.
Tác dụng của sâm đất
Theo y học hiện đại sâm nam có tác dụng gì?
Nhờ vào cơ chế kích thích D – amino oxidase đồng thời ức chế succinic dehydrogenase ở thận và sự xuất hiện của hàm lượng kali dồi dào giúp lợi tiểu ở một số bệnh như phù, cao huyết áp…
Cao dược liệu sâm nam còn có tác dụng giảm phù, giảm albumin niệu, giảm cholesterol máu và hỗ trợ điều trị chứng thận hư.
Một số nghiên cứu còn cho thấy sâm nam có thể giúp tăng cường nồng độ testosterone, hỗ trợ khả năng sinh sản và ngăn ngừa suy giảm chức năng sinh lý ở nam giới.
Thành phần prebiotic hỗ trợ tiêu hóa, kích thích sự phát triển của hệ vi sinh đường ruột, ngăn ngừa táo bón, viêm loét dạ dày, ung thư ruột…
Fructooligosaccharides trong phần củ giúp hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường theo cơ chế ngăn sự hấp thụ đường đơn và giảm hàm lượng glucose đáng kể, điều chỉnh insulin.
Theo y học cổ truyền cây sâm nam có tác dụng gì?
Theo đông y, cây sâm nam có vị ngọt, tính bình, quy vào hai kinh là tâm và phế với những tác dụng như:
- Hoạt huyết, gải độc và chống co giật.
- Nhuận tràng, lợi tiểu, long đờm.
- Thanh nhiệt, mát gan.
- Mạnh gân cốt, giảm viêm, giảm sưng khớp.
7 bài thuốc dân gian từ sâm nam
Sâm nam giúp bồi bổ cơ thể – Sâm nam có tác dụng gì?
- Chuẩn bị: lá sâm tươi hoặc lá đã phơi khô.
- Thực hiện: cho lá sâm vào nồi nấu cùng 500 ml nước lọc trong khoảng 15 phút thì tắt bếp. Uống như trà mỗi ngày sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh, ít bệnh vặt.
Sâm nam hỗ trợ điều trị đái tháo đường – Sâm nam có tác dụng gì?
- Chuẩn bị:75g sâm đất tươi
- Thực hiện: rửa sạch dược liệu rồi đem sắc cùng 1 lít nước với lửa nhỏ trong 15 phút. Mỗi ngày dùng 1 thang liên tục trong 1 tháng sẽ thấy bệnh được cải thiện.
Sâm đất giúp cải thiện tiêu hóa – Sâm nam có tác dụng gì?
- Chuẩn bị: 30g sâm đất và 15g đại táo.
- Thực hiện: sau khi rửa sạch dược liệu thì cho vào nồi đun sôi cùng 1 lít nước. Dùng hỗn hợp dược liệu uống hết trong ngày như nước lọc, mỗi ngày uống 1 thang.
Trị kiết lỵ – Sâm nam có tác dụng gì?
- Chuẩn bị: lá sâm đất và cỏ sữa mỗi vị 100g.
- Thực hiện: rửa sạch dược liệu, để cho ráo nước rồi cho vào ấm sắc cùng với 400 ml nước lọc đến khi còn lại khoảng 100 ml là đạt, dùng khi thuốc còn ấm nóng.
Sâm nam giúp bổ huyết – Sâm nam có tác dụng gì?
- Chuẩn bị: sâm đất 20g; liên nhục, hoài sơn, thục địa, ý dĩ mỗi vị 12g; mạch môn, bạch truật mỗi vị 10g; ngưu tất 8g và táo nhân 6g.
- Thực hiện: đem táo nhân, mạch môn, hoài sơn và bạch truật sao lên rồi sắc cùng các dược liệu khác với 400 ml nước lọc trong vòng 30 phút. Dùng khi nước sắc còn ấm, mỗi ngày dùng 1 thang.
Sâm nam trị ghẻ – Sâm nam có tác dụng gì?
- Chuẩn bị: 1 nắm lá và 1 nắm rễ cây sâm nam.
- Thực hiện: rửa sạch dược liệu rồi cho vào ấm nấu với 2 lít nước. Dùng nước dược liệu tắm và vệ sinh bị thương mỗi ngày. Cần kiên trì thực hiện cũng như giữ gìn vệ sinh để có kết quả tốt.
Trị viêm đường tiết niệu – Sâm nam có tác dụng gì?
- Chuẩn bị: sâm đất tươi 75g, sâm đất khô 20g.
- Thực hiện: đem 75g dược liệu tươi sắc với 250ml nước lọc trong khoảng 15 phút. Còn dược liệu tươi thì tán thành bột mịn. Dùng nước sắc để uống bột dược liệu, mỗi ngày dùng 1 thang.
Rau sâm đất nấu canh – Sâm nam có tác dụng gì?
Sâm mồng tơi nấu canh tôm giúp thanh mát cơ thể
- Nguyên liệu: lá sâm nam chọn loại tươi, tôm tươi làm sạch.
- Thực hiện: xào tôm với tỏi đã phi vàng, nêm chút gia vị. Chuẩn bị nồi nước, đợi khi nước sôi thì cho rau sâm và tôm vào, nêm nếm lại cho vừa ăn rồi tắt bếp.
Canh rau sâm đất giúp giảm ho
- Nguyên liệu: rau sâm, hà thủ ô trắng, thông thảo mỗi vị 20g và 1 con gà khoảng nửa kí.
- Thực hiện: hầm gà với các loại dược liệu cho đến khi gà chín mềm là được. Ăn cả phần cái lẫn nước sẽ giúp giảm ho rõ rệt kể cả những người bị ho lâu ngày.
Canh sâm nam chữa chứng ra mồ hôi trộm
- Nguyên liệu: rau sâm 60g và nửa cái bao tử heo.
- Thực hiện: làm sạch bao tử heo, cắt thành từng miếng vừa ăn. Cho bao tử và dược liệu vào nồi hầm nhừ, nêm gia vị vừa ăn và dùng hết trong ngày.
Cây sâm đất ngâm rượu có tác dụng gì?
Sâm đất ngâm rượu có tác dụng mạnh gân cốt, giảm đau nhức xương khớp, cách thực hiện vô cùng đơn giản như sau:
- Chuẩn bị: củ sâm đất, rượu trắng (có thể dùng rượu nếp hoặc rượu tẻ), bình thủy tinh.
- Thực hiện: cho củ sâm đã được rửa sạch vào bình thủy tinh rồi cho rượu vào, đậy nắp lại thật kín và ngâm trong 3 đến 6 tháng.
- Cách dùng: mỗi ngay dùng 1 ly nhỏ sau bữa ăn.
Những lưu ý khi dùng sâm nam
- Phụ nữ mang thai và cho con bú không dùng rượu sâm đất.
- Cần tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc thầy thuốc về liều lượng.
- Nếu bạn đang dùng tân dược hoặc thuốc đông y khác thì không nên dùng thêm sâm nam.
Sâm nam có tác dụng gì, những món ăn từ sâm nam và cách ngâm rượu sâm đã được đề cập chi tiết. Tin rằng những thông tin trên đã giúp bạn hiểu hơn về loại dược liệu có nhiều tác dụng tuyệt vời này.
Mình cần tư vấn