Cây cỏ sữa lá nhỏ có tác dụng gì?

Cây cỏ sữa lá nhỏ là một loại dược liệu rất quý tốt cho sức khỏe, được dùng để chữa bệnh kiết lỵ, hen suyễn, mẩn ngứa và các bệnh khác. Bên cạnh đó, cây cỏ sữa lá nhỏ là một trong số ít các loại thảo dược chữa các bệnh về đường ruột mà còn có tác dụng tăng cường tiết sữa cho phụ nữ sau sinh. Tuy là loại dược liệu quý nhưng cũng không ít người không biết cây cỏ sữa lá nhỏ là cây gì? Cây cỏ sữa lá nhỏ có tác dụng gì? Công dụng của cây cỏ sữa lá nhỏ trong chữa bệnh là gì? Để hiểu rõ hơn về dược liệu cây cỏ sữa lá nhỏ hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về công dungj của nó qua bài viết sau đây.

Cây cỏ sữa lá nhỏ là cây gì?

Trước khi tìm hiểu tác dụng của cây cỏ sữa lá nhỏ thì ta hãy cùng tìm hiểu về đặc điểm cũng như phân loại của chúng nhé!

Hình ảnh cây cỏ sữa lá nhỏ

Cây cỏ sữa thuộc họ thầu dầu và có tên khoa học là Euphorbia thymifolia L. Cây cỏ sữa lá nhỏ còn được gọi với nhiều tên gọi khác như cây vú sữa đất, cây lợi sữa, cỏ sữa đỏ, cẩm địa, thiên căn thảo, nhả nậm mòn, chạ cam, nhả nực nọi,…

Cây cỏ sữa có hai loại là cây cỏ sữa lá nhỏ và cây cỏ sữa lá to, cả hai loại đều được sử dụng làm thuốc chữa bệnh nhưng cây cỏ sữa lá nhỏ được sử dụng phổ biến hơn.

Cây cỏ sữa lá nhỏ là loại cây bụi mọc gần mặt đất có thân bò trên mặt đất. Thân cây nhỏ, có màu đỏ tía đặc trưng, hơi có lông, toàn thân cây có chứa nhiều mủ nhựa màu trắng đục như sữa. Lá cây nhỏ mọc đối nhau, có hình bầu dục, dưới lá có ít lông, mép có răng cưa. Hoa rất nhỏ, mọc thành chùm ở nách lá có dạng hình sim. Quả có quả nang có nhiều lông, đường kính 1,6mm. Bên trong quả có hạt dài, nhẵn, có bốn góc lồi, dài 0,7mm.

Cây cỏ sữa lá to là loại cây thân thảo cứng, sống lâu năm. Thân cây mảnh, thẳng đứng và cao khoảng 20-45 cm. Toàn cây có nhựa mủ màu trắng như sữa, có lông thô màu vàng nhạt. Lá lớn hơn nhiều so với lá của cây cỏ sữa lá nhỏ, chúng mọc đối nhau, phiến lá hình mác dài, mép lá có răng cưa nhỏ, cuống lá ngắn, hai mặt lá có lông nhỏ. Hoa nhỏ có màu trắng khá bắt mắt, mọc thành chùm ở kẽ lá. Quả rất nhỏ có màu hơi đỏ, khi chín quả chuyển sang màu nâu, phần hạt của quả khá xù xì. Cây cỏ sữa lá to thường mọc thành từng bụi lớn, nếu da tiếp xúc trực tiếp với cây sẽ bị lông bám vào gây cảm giác ngứa.

Khu vực phân bố

Cây cỏ sữa thực chất là loại cây mọc dại, chúng phát triển mạnh vào mùa mưa. Cây cỏ sữa rất dễ bắt gặp trên các bãi cỏ ven sông ở đồng bằng sông Cửu Long và các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ, trừ những tỉnh thuộc khu vực vùng núi cao có khí hậu lạnh.

Cây cỏ sữa không chỉ xuất hiện ở Việt Nam mà nó còn xuất hiện nhiều ở một số quốc gia như Trung Quốc, Philipin,…

Thu hái, chế biến

Toàn bộ rễ, thân và lá đều được dùng làm thuốc chữa bệnh. Thời điểm tốt nhất để thu hoạch cây cỏ sữa lá nhỏ là mùa hè và mùa thu. Thu hoạch khi cây bắt đầu nở hoa sẽ duy trì được hàm lượng hoạt chất cao. Nên thu hái vào mùa hè hoặc đầu mùa thu, dược liệu sau khi hái về đem rửa sạch, phơi khô hoặc có thể sao vàng để dùng dần. Để sử dụng lâu dài, cây sau khi thu hái về rửa sạch, phơi khô và bảo quản nơi khô ráo thoáng.

Thành phần hóa học

Trong thân và lá cây cỏ sữa lá nhỏ có chứa hàm lượng hoạt chất cosmosin khá cao. Rễ chứa các thành phần hoạt tính như myricetol, tirucarol và taraxerol. Không những vậy, cây cỏ sữa lá nhỏ còn chứa nhiều hoạt chất và tinh dầu khác như, carvacrol, limonene-sesquiterpene, cymol, glucoside,… Và nhiều hoạt chất khác.

Bên cạnh đó, cây cỏ sữa lá lớn cũng có chứa nhiều loại hoạt chất có lợi cho sức khỏe con người như  hợp chất phenolic, axit melic, axit gallic, quercetin, ancaloit và các thành phần tinh dầu khác. Thân cây cỏ sữa lá lớn chứa hentria – contane, friedelin, myrixylacohol. Thậm chí trong hoa chứa các hợp chất axit ellagic.

Tác dụng dược lý

Trong đông y cây cỏ sữa lá nhỏ có tác dụng gì?

Trong đông y, cây cỏ sữa lá nhỏ có tác dụng kháng khuẩn, thông huyết, lợi tiểu, thanh nhiệt, giải độc, tiêu viêm nên được dùng chữa kiết lỵ, đại tiện ra máu, lợi sữa đối với phụ nữ sau sinh, ức chế sự phát triển của vi khuẩn, cải thiện quá trình lưu thông máu,…

Trong y học hiện đại cây cỏ sữa lá nhỏ có tác dụng gì?

Tác dụng kháng khuẩn

Từ kết quả thí nghiệm cho thấy, chiết xuất cây cỏ sữa 1 / 20-1 / 40 có thể ức chế sự sinh sản của các trực khuẩn Shigella flexner, S.shigae và S.sonnei. Cao chiết từ cây cỏ sữa lá nhỏ với nước của 2/1 có hoạt tính kháng khuẩn ở mức trung bình trong ống nghiệm đối với các chủng vi khuẩn tụ cầu vàng.

Tác dụng gây ngưng kết hồng cầu

Nhựa của cây cỏ sữa lá nhỏ đã được xuất hiện trong nhiều cuộc nghiên cứu trong những ngưng kết tố hồng cầu. Hầu hết các thực vật thuộc họ thầu dầu đều có hoạt tính gây ngưng kết hồng cầu của các loài động vật khác nhau, cũng như các tế bào hồng cầu của người ở nhóm A, B và O. Theo thí nghiệm trên hồng cầu thỏ, cây cỏ sữa lá nhỏ đã thể hiện hoạt tính gây ngưng kết hồng cầu rất tốt.

Tác dụng hạ đường huyết

Từ cao chiết cây cỏ sữa lá nhỏ có thể gây hạ đường huyết ở thỏ. Tác dụng này chỉ thể hiện ở thỏ có lượng đường trong máu bình thường. Còn ở thỏ đã gây hạ đường huyết với alloxan thì dược liệu không có tác dụng. Điều này cho phép suy đoán rằng cây cỏ sữa lá nhỏ có chứa một chất hạ đường huyết có cơ chế mà cơ chế hoạt động là do kích thích tế bào β tuyến tụy bình thường của thỏ tiết ra insulin. Liều lượng sử dụng trong quá trình thí nghiệm không gây ra bất kỳ tác dụng phụ nào cho động vật.

Cây cỏ sữa lá nhỏ có tác dụng gì?

Điều trị các bệnh đường hô hấp – Cây cỏ sữa lá nhỏ có tác dụng gì?

Công dụng của cây cỏ sữa lá nhỏ có tác dụng hỗ trợ điều trị các bệnh về đường hô hấp như hen suyễn, viêm phổi, ho,…

Hỗ trợ điều trị các bệnh về hệ tiêu hóa

Các thành phần trong dược liệu có thể giúp cải thiện tình trạng rối loạn tiêu hóa, ăn không tiêu, khó tiêu.

Cách sử dụng đơn giản là ta chỉ cần uống nước sắc cây cỏ sữa lá nhỏ nguyên chất trước bữa ăn chính 30 phút. Ngoài ra, bạn có thể dược liệu với lá mơ lông, hạt cao sắc rồi uống trong ngày.

Giúp làm trắng và đều màu da

Một trong những công dụng của cây cỏ sữa lá nhỏ không thể không kể đến đó là khả năng làm trắng da. Phương pháp áp dụng rất đơn giản, ta chỉ cần dùng một nắm lá cỏ sữa rửa sạch, vò nát rồi đắp đều lên da khoảng 1 tiếng rồi rửa sạch mặt bằng nước lạnh. Sau khoảng một tháng, bạn sẽ thấy rằng làn da của bạn đều và sáng hơn.

Hỗ trợ điều trị mụn

Các thành phần dược chất dồi dào trong dược liệu là có tác dụng kháng viêm hiệu quả và có tác dụng rất lớn trong việc điều trị mụn. Sử dụng chiết xuất từ ​​dược liệu có thể diệt khuẩn, giảm sưng đỏ của các nốt mụn và chống nhiễm trùng da. Bạn chỉ cần dùng 1 nắm lá cỏ sữa rửa sạch, giã nát đắp lên vùng da bị mụn. Sau 2 tuần, bạn sẽ nhận thấy những thay đổi rõ rệt trên làn da của mình.

Tác dụng lợi sữa

Cây cỏ sữa lá nhỏ cũng có thể làm thông ống dẫn sữa và giúp các bà bầu bị thiếu sữa có thể uống sữa trở lại, nhưng cần dùng hàng ngày để tạo sữa liên tục.

Trị ho khan

Có thể dùng cỏ sữa lá nhỏ để giảm ho, chữa ho nhanh chóng.

Những bài thuốc có tác dụng chữa bệnh từ cây cỏ sữa lá nhỏ

Chữa tiêu chảy – Cây cỏ sữa lá nhỏ có tác dụng gì?

Cây cỏ sữa lá nhỏ rất an toàn nên người lớn và trẻ em đều có thể sử dụng được với liều dùng cân đối.

Đối với trẻ em

Để giảm tình trạng tiêu chảy ở trẻ, hãy chuẩn bị khoảng 10g cây cỏ sữa lá nhỏ, sau đó tán hoặc xay nhuyễn vắt lấy nước rồi xay chung với nước ấm. Chia hỗn hợp thành 3 phần khi uống, dùng vào các buổi sáng, trưa, chiều và sau bữa ăn khoảng 30-1 giờ. Kiên trì sử dụng trong khoảng 1 tuần sẽ giúp chấm dứt hiệu quả các triệu chứng tiêu chảy, chướng bụng.

Đối với người lớn

Người lớn dùng khoảng 100g mỗi ngày và uống 2 lần / ngày. Lá cây bông sữa được sử dụng cùng với trà và mật ong để tạo ra tác dụng trị tiêu chảy hiệu quả.

Chữa đại tiện ra máu

Lấy 100g cây cỏ sữa lá nhỏ cùng với 50g cây huyết dụ đem sắc với 1 lit nước đến khi nước sắc lại cò 400ml thì ngưng, chia làm nhiều lần uống trong ngày.

Chữa rối loạn tiêu hóa

Lấy 50g cây cỏ sữa lá nhỏ sắc với nửa lít nước đến khi nước còn lại ½ thì ngưng, chia làm 2 làn uống trong ngày. Hoặc lấy 50g cỏ sữa lá nhỏ, 50g rau sam, hạt cau cùng với lá mơ lông đem sắc uống trong ngày.

Những lưu ý khi sử dụng cỏ sữa lá nhỏ

Theo nghiên cứu của chuyên gia, cây cỏ sữa lá nhỏ không chứa độc tố nguy hiểm và không gây tác dụng phụ. Tuy nhiên, để sử dụng nó một cách hiệu quả ta cần chú ý những điểm sau:

• Đừng bao giờ lạm dụng cây cỏ sữa và tự ý tăng liều lượng khi chưa hỏi ý kiến bác sĩ. Liều cao của dược liệu có thể gây kích ứng dạ dày, gây đầy hơi, nôn mửa và thậm chí là rối loạn nhịp tim, ngộ độc hoặc tiêu chảy.
• Những người mẫn cảm hoặc dị ứng với các thành phần của cây cỏ sữa lá nhỏ nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
• Để tránh gây tác dụng phụ hoặc ảnh hưởng đến vị thuốc, cần rửa sạch tạp chất bằng nước.
• Những người có tiền sử huyết áp thấp, đang mang thai không nên tùy tiện sử dụng thuốc nam.
• Để thuốc có trong cây bông sữa phát huy tác dụng tốt nhất, bạn nên uống trước bữa ăn.