Rau dệu thường xuất hiện trong những bài thuốc dân gian chữa tiểu buốt, tiểu gắt, mụn nhọt, rụng tóc. Vậy rau dệu có tác dụng gì? Rau dệu có ăn được không? Món ăn từ rau dệu, cách nấu canh rau dệu, hình ảnh cây rau dệu…Cùng Life Gift tìm hiểu chi tiết nhé!
Rau dệu là cây gì?
Rau dệu hay diếp không cuống, diếp bò, rau dền nước…có tên khoa học là Alternanthera sessilis thuộc họ Dền Amaranthaceae.
Hình ảnh cây rau dệu

Cây rau dệu thuộc loại cây thân thảo, mọc bò trên mặt đất, dài từ 40 đến 60 cm, phân thành nhiều nhánh nhỏ, ở mỗi nhánh thường có rễ phụ.
Nếu mọc dưới tán cây khác thì thân cây rau dệu sẽ có màu tím nhạt vậy nên còn được biết đến với tên rau dệu tía.
Lá diếp không cuống mọc đối, phiến lá đơn đôi khi cũng không có cuống. Phiến lá hình mũi mác nhọn, sờ hơi nhám tay, dài từ 4 đến 6 cm.
Hoa rau dệu màu trắng thường mọc ở nách lá thành nhiều chùm, lưỡng tính và có gân. Mùa hoa nở rộ là vào tháng 11, 12, và kết quả từ tháng 6 đến tháng giêng.
Quả cây diếp không cuống là dạng quả bế với thấu kính hình tim hoặc thấu kính, quả có hạt màu nâu.
Khu vực phân bố
- Rau dệu có nguồn gốc từ các vùng nhiệt đới, cận nhiệt đới và ôn đới ẩm, chủ yếu ở Châu Á và Đông Nam Á như Ấn Độ, Trung Quốc, Lào, Campuchia, Việt Nam…
- Tại nước ta, rau dệu phân bố rộng khắp từ đồng bằng đến trung du và các vùng núi thấp dưới 600 m. Thường là mọc hoang ở nơi ẩm ướt và có nhiều ao hồ, sông suối.
Điều kiện sinh thái
- Cây rau dệu là loại thực vật chịu được độ ẩm cao, ưa sáng và có thể chịu bóng. Cây thường mọc ở vườn, ruộng hoa màu, ven rừng hoặc nương rẫy.
- Điều kiện để cây có thể sinh trưởng phát triển tốt là đất phải ẩm, nhìu mùn, pH 5,5 – 7,0. Ở những ngày mưa ẩm nhiều cây sinh trưởng mạnh, mùa đông hoặc mùa khô hơi bị lụi tan.
- Rau dệu được gieo trồng từ hạt, mọc chồi và phân nhánh khỏe, thường mọc thành từng đám dày đặc bò lan trên mặt đất.
Bộ phận dùng, thu hái và bảo quản
- Bộ phận dùng: toàn thân cây, bởi nó có chứa nhiều thành phần mang tính dược lý cao.
- Thời gian thu hái: có thể thu hái rau dệu quanh năm, đặc biệt là vào tháng giêng đến tháng 6.
- Bảo quản: sau phơi khô cần bảo quản trong lọ có nắp đậy ở nhiệt độ phòng, tránh mối mọt hoặc độ ẩm quá cao sẽ làm hư hỏng dược liệu.
Thành phần hóa học và giá trị dinh dưỡng
Rau dệu là loại thực vật chứa nhiều thành phần hóa học có tác dụng dược lý cũng như giàu giá trị dinh dưỡng như:
- Thành phần hóa học: 80% nước; 77% vitamin C; 4,5% protid; 2,1% cellulose; khoảng 98mg calcium, 12mg sắt, 22mg phosphor; carbohydrat.
- Giá trị dinh dưỡng: 4,7g protein; chất xơ 2,1%; 0,8g chất béo; natri 457mg; 33mg cholesterol; sắt, canxi, mangan, đồng, selen, vitamin A, D, E, K, C, B12, B6…
Rau dệu có tác dụng gì?
Theo y học hiện đại rau dệu có tác dụng gì?
- Lợi tiểu: thử nghiệm cho chuột cống trắng uống nước ép rau dệu, kết quả cho thấy dược liệu có tác dụng lợi tiểu khá tốt.
- Hạ thân nhiệt: cho chuột nhắt trắng uống cao khô chiết từ rau dệu với liều 125 mg/kg, thí nghiệm cho thấy dược liệu làm giảm thân nhiệt chuột một cách rõ rệt.
- Chống viêm, kháng khuẩn: thực nghiệm cho thấy chiết xuất toàn cây rau dệu có khả năng ngăn chặn và ức chế sự phát triển của Salmonella typhimurium.
- Chống ung bướu: thành phần ester được chiết xuất từ phần rễ rau dệu có tác dụng ngăn sự hình thành và phát triển của khối u.
- Hỗ trợ bệnh tiểu đường: hàm lượng chất xơ dồi dào từ rau dệu được cho là có khả năng giúp ổn định lượng đường trong máu nếu dùng mỗi ngày.
Theo y học cổ truyền rau dệu có tác dụng gì?
Theo đông y diếp không cuống vị ngọt, tính mát có tác dụng lợi tiểu, tiêu viêm, giảm sưng, chống ngứa…chủ trị:
- Viêm da có mủ, nổi chàm.
- Kiết lỵ ra máu.
- Khó tiêu, tiêu chảy.
- Phòng ngừa ung bướu.
- Dị ứng, ngứa da.
- Tiểu gắt, tiểu buốt.
- Đau nhức răng.
- Mụn nhọt sưng viêm.
Những bài thuốc dân gian chữa bệnh từ rau dệu
Rau dệu chữa tiểu khó, tiểu buốt – Rau dệu có tác dụng gì?
- Nguyên liệu: chuẩn bị khoảng 80g rau dệu tươi (rễ, thân, lá).
- Thực hiện: rửa sạch rau dệu rồi cho vào ấm sắc với 400 ml nước lọc, sắc lửa nhỏ. Khoảng 25 phút sau tắt bếp, gạn lấy phần nước rồi chia làm 2 lần uống. Dùng trong vòng 1 tuần sẽ thấy tình trạng được cải thiện rõ rệt.
Rau dệu chữa đau nhức răng – Rau dệu có tác dụng gì?
- Nguyên liệu: 20g rau dệu, địa cốt bì và ngọn cỏ bồ mỗi vị 10g.
- Thực hiện: đem tất cả dược liệu sắc 200 ml nước lọc đến khi còn lại khoảng 50 ml là đạt. Dùng hỗn hợp nước sắc dược liệu ngậm vào chỗ răng đang đau nhức, thực hiện mỗi ngày 1 thang sẽ giúp giảm đau nhức răng.
Giúp mọc tóc nhanh ở người rụng tóc – Rau dệu có tác dụng gì?
- Nguyên liệu: 1 nắm rau dệu, dầu mè, hạt thì là, cam thảo, hoa súng.
- Thực hiện: cho tất cả nguyên liệu vào máy xay cùng với một ít sữa bò, đun trên lửa nhỏ. Bôi hỗn hợp dược liệu lên tóc trước khi gội đầu, ủ trong 5 phút sẽ giúp tóc mọc nhanh hơn. Đều đặn thực hiện 4 ngày/tuần đến khi thấy tóc mọc như ý thì ngừng.
Trị mụn nhọt – Rau dệu có tác dụng gì?
- Nguyên liệu: 1 năm lá rau dệu tươi, 1 lòng trắng trứng gà.
- Thực hiện: rửa sạch lá dược liệu rồi cho vào cối giã nát sau đó trộn với lòng trắng trứng gà. Vệ sinh vùng da có mụn rồi dùng cọ đắp hỗn hợp trên, rửa mặt sau đó khoảng 20 phút.
Trị đi ngoài có chất nhầy lẫn máu – Rau dệu có tác dụng gì?
- Nguyên liệu: 30g rau dệu khô và một ít mật ong.
- Thực hiện: sắc dược liệu với 1 chén nước đến khi cô cạn lại còn 7 phần, thêm mật ong và uống ngay khi thuốc còn ấm nóng.
Rau dệu chữa viêm đường tiết niệu – Rau dệu có tác dụng gì?
- Nguyên liệu: 100g rau dệu, rau má và cam thảo đất mỗi vị 50g, diếp cá 20g.
- Thực hiện: cho tất cả dược liệu vào ấm sắc với 500 ml nước lọc trong khoảng 30 phút hoặc đến khi còn lại ½ thì gạn lấy phần nước. Uống khi thuốc còn nóng, mỗi ngày dùng 1 thang.
Tắm nước rau dệu chữa hắc lào, ghẻ lở – Rau dệu có tác dụng gì?
- Nguyên liệu: 80 – 100g rau dện.
- Thực hiện: cho rau dệu vào nồi, thêm 1 lít nước sạch rồi nấu đến khi nước thuốc sôi lên khoảng 10 phút thì tắp bếp. Dùng nước dược liệu tắm, cần kiêng trì mỗi ngày tắm 1 lần, liên tục trong 7 ngày.
Rau dệu chữa viêm gan vàng da – Rau dệu có tác dụng gì?
- Nguyên liệu: rau dệu 100g, cỏ mực và cây chó đẻ mỗi vị 50g, 1 củ nghệ (khoảng 10g).
- Thực hiện: chuẩn bị ấm sắc có sẵn 400 ml nước lọc rồi cho dược liệu vào sắc đến còn khoảng 150 ml là đạt. Chia hỗn hợp nước sắc thành 2 phần đều nhau rồi uống hết không nên để qua đêm.
Những món ăn từ rau dệu – Rau dệu có tác dụng gì?
Ngoài tác dụng làm thuốc, rau dệu còn có thể được chế biến thành nhiều món ăn dân dã ngon miệng mà không phải ai cũng biết.
Cách nấu canh rau dệu tép tươi
- Nguyên liệu: rau dệu tươi, lựa lấy lá non rửa sạch để ráo. Tép tươi làm sạch rồi ướp với tiêu và ít nước mắm.
- Thực hiện: đun sôi nước trong nồi, xào tép tươi với hành tỏi rồi cho vào nồi nước. Nêm nếm gia vị vừa ăn và cho rau dệu vào, đến khi hỗn hợp sôi lên lần nữa thì tắt bếp, thêm ít tiêu.
Cách nấu canh rau dệu cá lóc đồng
- Nguyên liệu: rau dệu tươi rửa sạch để ráo, cá lóc đồng làm sạch cắt khúc vừa ăn.
- Thực hiện: chiên sơ để thịt cá săn lại, đợi khi nước sôi thì cho cá vừa chiên vào. Nêm nếm vừa ăn, khi cá chín thì cho rau dệu vào cùng một ít tỏi đã phi thơm. Đợi khi canh sôi thêm một dạo nữa là có thể thưởng thức.
Cách làm rau dệu xào tỏi, rau dệu xào thịt
- Nguyên liệu: rau dệu tươi rửa sạch để ráo, thịt cắt miếng vừa ăn, ướp với dầu hào và tiêu.
- Thực hiện: phi thơm tỏi, cho thịt vào xào chín rồi cho rau dệu vào xào cùng, nêm nếm vừa ăn là được. Nếu không thích ăn thịt, bạn có thể xào rau dệu với tỏi cũng rất thơm ngon và bắt cơm.
Rau dệu có tác dụng gì, bài thuốc dân gian và những món ngon từ rau dệu đã được giới thiệu qua bài viết. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn biết cách sử dụng rau dệu hợp lý và hiệu quả.
Mình cần tư vấn