Hợp hoan bì là vị thuốc quý được dân gian sử dụng từ lâu giúp dễ ngủ, dưỡng tâm, lành xương do chấn thương, ho ra máu…Vậy cụ thể hợp hoan bì có tác dụng gì? Hợp hoan bì là cây gì? Cao hợp hoan bì, trà hoa hợp hoan… Tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
Hợp hoan bì là cây gì?
Hợp hoan bì là phần vỏ của cây hợp hoan có tên khoa học là Albizia julibrissin thuộc họ Đậu Fabaceae.

Thân cây hợp hoan dạng gỗ, bề mặt nhẵn, đâm ra nhiều cành nhỏ góc cạnh, khi trưởng thành có thể cao đến 16m.
Lá cây hợp hoan hơi to, màu lục sáng, lá chét lông chim dạng như lá cây phượng, cuống dài khoảng 24 đến 30cm. Mỗi cuống mang 14 – 30 đôi lá chét bậc hai dạng lưỡi liềm, thường khép lại vào ban đêm.
Hoa hợp hoan mọc thành chùm ở đầu các nhánh cây, mỗi bông thường có nhiều tua râu màu hồng, cuống râu màu vàng nhạt, đầu râu chấm vàng nhìn rất đẹp mắt.
Quả của cây hợp hoan thoạt nhìn giống quả đậu ván, bên trong chứa khoảng 8 đến 10 hạt hình đậu. Từ tháng 6 đến tháng 11 là khoảng thời gian ra hoa kết quả của cây hợp hoan.
Ý nghĩa của cây hợp hoan được cho là biểu tượng cho sự may mắn, hạnh phúc, cát tường và hòa hợp của đôi lứa, vợ chồng. Vì thế ngoài tác dụng làm thuốc, cây hợp hoan còn được trồng để làm cảnh.
Khu vực phân bố – Hợp hoan bì có tác dụng gì?
- Cây hợp hoan có nguồn gốc xuất xứ từ Trung Quốc, thường mọc hoang hoặc được trồng để làm cảnh, lấy bóng mát. Cây phân bố nhiều ở Phúc Kiến, Giang Tô, Hà Bắc…
- Cây hợp hoan ít thấy ở nước ta, nếu có thường là ở các tỉnh miền Bắc và cũng là mọc hoang.
Bộ phận dùng, thu hái, chế biến và bảo quản
- Bộ phận dùng: hợp hoan bì là vỏ cây hợp hoan. Dược liệu khô có hình phiến dạng nửa ống, mặt ngoài màu tro, mặt trong màu nâu vàng, nhẹ trơn láng có vằn nhỏ, dễ bẻ gãy.
- Thu hái: những cây già tuổi thường được chọn để thu hái quanh năm vì chất lượng dược lý khá cao.
- Bào chế: sau khi thu hái mang dược liệu phơi khô rồi cạo bỏ lớp vỏ sần bên ngoài. Hoặc có thể sao vàng dược liệu để dùng dần.
- Bảo quản: sau khi phơi khô thì cho dược liệu vào hộp có nắp đậy, bảo quản ở nơi thoáng mát, tránh ẩm thấp, mối mọt.
Cách dùng hợp hoan bì – Hợp hoan bì có tác dụng gì?
- Dạng thuốc sắc: mỗi ngày có thể dùng 10 – 15g vỏ thân dược liệu.
- Dạng tươi: mỗi ngày có thể dùng 150 – 200g dược liệu tươi.
- Ngoài ra người ta còn chế biến dược liệu thành dạng cao hợp hoan bì, hợp hoan tán hay trà hoa hợp hoan để tiện sử dụng.
Thành phần hóa học – Hợp hoan bì có tác dụng gì?
Thành phần hóa học chủ yếu của hợp hoan bì chủ yếu là hợp chất Saponin (glycoside tự nhiên) với đặc tính nổi bật là phản ứng xà phòng hóa.
Trong đó nổi bật phải kể đến 3 saponin triterpenoid mới tìm thấy gần đây:
- Julibroside 29
- Julibroside 30
- Julibroside 31
Hợp hoan bì có tác dụng gì?
Theo y học hiện đại hợp hoan bì có tác dụng gì?
Như đã nói ở trên, hợp chất saponin của dược liệu có giá trị dược lý khá cao, cụ thể như:
Chống lại các khối u ung thư
- Chiết xuất vỏ thân cây hợp hoan thu được 3 loại saponin Julibroside 29, 30, 31 rồi đem thử nghiệm trên các khối u ung thư trong ống nghiệm.
- Kết quả cho thấy J29, 30, 31 có khả năng chống lại các dòng tế bào ung thư như PC-3M-1E8, Hela và MDA-MB-435.
Chống tia UV, giá trị dinh dưỡng cao
- Gần đây đã có nhiều nghiên cứu về giá trị dược lý cũng như dinh dưỡng của loại dầu được chiết xuất từ hạt của quả cây hợp hoan.
- Kết quả phân tích hiện tại cho thấy hạt Albizia julibrissin chứa hàm lượng dầu có thể dùng làm xà phòng, dầu gội đầu và có khả năng chống lại tia UV một cách mạnh mẽ.
- Ngoài ra, lượng axit béo bão hòa cao trong hạt hợp hoan còn hứa hẹn là một nguồn thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao.
Theo y học cổ truyền hợp hoan bì có tác dụng gì?
Theo đông y, hợp hoan bì vị ngọt tính bình, quy vào 4 kinh tâm, can, tỳ và phế. Vị thuốc hợp hoan bì có mùi thơm nhẹ, khi nếm cảm giác hơi se và hăng ở cổ họng.
Công dụng chính của hợp hoan bì là bổ tỳ ích tâm, hoạt huyết chỉ thống, an thần, liền gân cốt với tác dụng:
- Trị bệnh suy nhược thần kinh.
- Giúp an thần dễ ngủ.
- Hỗ trợ chữa bệnh mất ngủ lâu ngày.
- Trị phế ung, tiêu độc.
- Giảm đau xương nhức khớp.
Bài thuốc dân gian từ hợp hoan bì
Hợp hoan bì chữa mất ngủ – Hợp hoan bì có tác dụng gì?
Bài thuốc số 1
- Chuẩn bị: 15g hợp hoan bì.
- Thực hiện: cho hợp hoan bì vào ấm có sẵn 300 ml nước lọc, tiến hành sắc với lửa nhỏ cho đến khi còn lại khoảng 100 ml thì lọc bỏ cái, lấy phần nước thuốc. Chia nước thuốc thành 2 lần uống hết trong ngày, không nên uống nước thuốc để qua đêm.
Bài thuốc số 2
- Chuẩn bị: hợp hoan bì, toan táo nhân, bá tử nhân mỗi vị 10g.
- Thực hiện: toan táo nhân đem sao vàng rồi cho tất cả dược liệu vào ấm, thêm 5 chén nước lọc, sắc đến khi còn lại 1 chén thì lọc lấy phần nước thuốc, chia thành 3 phần uống hết trong ngày, mỗi ngày dùng 1 thang.
Bài thuốc số 3
- Chuẩn bị: 15g hợp hoan bì, 20g bạch thược, 14g bá tử nhân.
- Thực hiện: tương tự như bài thuốc trên, chỉ cần cho dược liệu đã chuẩn bị vào ấm có sẵn 5 chén nước lọc, sắc đến còn lại 1 chén thì gạn lấy phần nước và dùng hết trong ngày.
Bài thuốc số 4
- Chuẩn bị: 9g hợp hoan bì, 15g dạ giao đằng.
- Thực hiện: cho 2 dược liệu vào ấm, thêm 400 ml nước lọc và sắc đến khi còn lại 100 ml thì lọc lấy phần nước thuốc. Chia hỗn hợp thành 2 phần và dùng hết trong ngày.
Hợp hoan bì trị lo âu, tâm thần bồn chồn – Hợp hoan bì có tác dụng gì?
- Chuẩn bị: hợp hoan bì, bá tử nhân, dư dung, hồng tùng chi, thanh long xỉ mỗi vị 15g.
- Thực hiện: đem tất cả dược liệu sắc với 500 ml nước lọc đến khi còn lại khoảng 300 ml thì lọc lấy phần nước thuốc. Chia hỗn hợp thành 2 phần đều nhau, uống hết trong ngày, không dùng thuốc để qua đêm.
Hợp hoan bì trị phế ung – Hợp hoan bì có tác dụng gì?
- Chuẩn bị: 9g hợp hoan bì, 6g bạch căn.
- Thực hiện: sắc dược liệu với 400 ml nước lọc trong khoảng 20 phút rồi lọc lấy phần nước thuốc. Nên dùng khi thuốc còn nóng, mỗi ngày dùng 1 thang sẽ giúp giảm các triệu chứng bệnh.
Điều trị gãy xương do chấn thương, té ngã
- Chuẩn bị: 120g hợp hoan bì, 30g giới thái tử.
- Thực hiện: cạo sạch lớp vỏ thô bên ngoài hợp hoan bì rồi sao đen, còn giới thái tử thì đem sao vàng sau đó tán cả 2 dược liệu thành bột mịn.
- Mỗi lần dùng 6g bột dược liệu hòa với rượu uống trước khi ngủ, còn bã thì đắp trực tiếp để vết thương mau lành.
Hợp hoan bì chữa ho ra máu có mủ
- Chuẩn bị: 15g hợp hoan bì.
- Thực hiện: sắc hợp hoan bì với 300 ml nước lọc cho đến khi còn lại khoảng 50 ml thì lọc lấy phần nước đặc đó uống khi còn nóng. Cần kiên trì thực hiện cho đến khi bệnh thuyên giảm.
Ngâm rượu hợp hoan bì chữa đau xương nhức khớp
- Chuẩn bị: 1kg hợp hoan bì, 4 lít rượu trắng, 1 hủ sành lớn.
- Thực hiện: rửa sạch hủ sành, lau khô rồi cho 1kg dược liệu vào sau đó cho hết 4 lít rượu trắng vào hủ rồi ngâm trong vòng 1 tháng. Mỗi ngày dùng 1 ly nhỏ sau bữa ăn sẽ giúp cải thiện các vấn đề về đau nhức xương khớp.
Hỗ trợ điều trị ung thư – Hợp hoan bì có tác dụng gì?
- Chuẩn bị: 20g hợp hoan bì.
- Thực hiện: rửa sạch dược liệu, để cho ráo nước rồi cho vào ấm, thêm 300 ml nước lọc, sắc đến khi còn lại khoảng 50 ml thì lọc lấy phần nước uống. Nên dùng khi thuốc còn ấm nóng, mỗi ngày dùng 1 thang.
Lưu ý khi sử dụng dược liệu hợp hoan bì
- Chưa có tài liệu chứng minh tính an toàn khi dùng cho phụ nữ có thai, cho con bú hoặc trẻ nhỏ.
- Nếu bạn đang có bệnh nền hoặc bệnh mãn tính thì cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
- Những bài thuốc trên chỉ là kinh nghiệm dân gian, cần có sự đồng ý của bác sĩ hoặc thầy thuốc nếu muốn sử dụng lâu dài.
- Cần tuân thủ liều lượng khuyến cáo, không tự ý tăng liều lượng vì có thể gây ngộ độc.
Tin rằng những thông tin trong bài viết hợp hoan bì có tác dụng gì sẽ hữu ích cho bạn đọc cũng như giúp bạn hiểu hơn về loại dược liệu quý này.
Bên bạn có bán nguyên liệu không