Cây hoa mua có tác dụng gì? Bài thuốc và cách trồng

Cây hoa mua là loại cây cảnh phổ biến ở nước ta nhưng ít ai biết người ta còn dùng nó để chữa viêm gan, vàng da, mụn nhọt, ứ huyết sau sinh…Vậy cây hoa mua có tác dụng gì? Hoa mua là hoa gì? Mời bạn cùng Life Gift tìm hiểu về cây hoa mua qua bài viết sau nhé!

Cây hoa mua là cây gì?

Cây hoa mua thường bị nhầm lẫn với hoa sim, thật ra nó có tên khoa học là Melastoma candium thuộc họ Mua Melastomaceae, một loại hoa khác hoàn toàn với hoa sim.

Hình ảnh cây mua

Ngoài ra người ta còn biết đến cây hoa mua với nhiều tên gọi khác nhau như mua bà, mua lông, dã mẫu đơn, bạch niêm…

Cây mua thuộc loại cây bụi, chiều cao từ 1 đến 2m, thân cây màu nâu đỏ với nhiều cành non hơi có cạnh và phủ nhiều lông.

Lá cây hoa mua hình bầu dục, đầu lá hơi nhọn có lông ngắn, mặt trên hơi nhám và mặt dưới có lông mềm mại.

Hoa mua là hoa gì? Hoa mua mọc theo cụm ở đầu cành với đài hoa phình ở gốc có năm cánh màu hồng tím ngọt ngào.

Quả mua hình trụ hơi tròn với lông thô dạng vảy, thịt quả bên trong có dịch hơi nhớt.

Cây hoa mua đa dạng về chủng loại, ngoài mua bà kể trên, còn có cây hoa mua rừng hay mua núi (Melastoma dodencandrum Lour), mua đỏ (Melastoma sanguineum Seims)…

Cách trồng cây hoa mua – Cây hoa mua có tác dụng gì?

Cây hoa mua, cây mua rừng là cây chịu được nhiệt độ cao, ưa ánh sáng, ánh nắng nóng trực tiếp nên rất dễ dàng sinh trưởng ở nơi hoang dại đất đai cằn cỗi.

Cây hoa mua mọc hoang ở khắp các vùng đất phèn chua, đất mặn hay miền rừng núi nước ta. Nếu muốn trồng cây hoa mua, bạn cần lưu ý 2 yếu tố sau đây:

• Về đất trồng: tuy cây mua phù hợp với tất cả các loại đất như đất mặn, đất phèn, đất thịt nhưng phải đảm bảo độ ẩm của đất để cây có thể sinh trưởng tốt.
• Về nhiệt độ: cây mua có thể dễ dàng thích nghi với môi trường có nhiệt độ cao hoặc nơi có nhiều bóng râm. Đặc biệt phù hợp với nơi có lượng mưa lớn hơn 1200 mm so với mực nước biển.

Thành phần hóa học và bộ phận dùng của cây hoa mua

• Thành phần hóa học trong cây hoa mua phải kể đến hợp chất flavonoid với khả năng chống oxi hóa cao và acetone kháng khuẩn, ức chế vi khuẩn gây bệnh.
• Toàn cây hoa mua bao gồm thân, cành, lá (được dùng nhiều nhất), quả và rễ đều được dùng để làm thuốc bởi có chứa nhiều thành phần có tác dụng dược lý.

Cây hoa mua có tác dụng gì?

Theo đông y cây hoa mua có tác dụng gì?

Như đã nói ở trên gần như toàn cây mua đều được dùng làm thuốc. Theo đông y, tính vị của từng bộ phận dùng tương ứng với công dụng như sau:

• Thân, cành, lá cây mua: vị chua, hơi chát, tính mát, có tác dụng tan máu bầm, tiêu sưng, trừ phong thấp, giải độc, thanh nhiệt, cầm máu, cầm tiêu chảy…
• Quả cây mua: vị nhạt, tính bình, dùng khi quả chín (vào mùa thu) có thể chữa xuất huyết tử cung, phụ nữ thiếu sữa…
• Rễ cây mua: vị chát, tính bình, dùng để chữa tả lỵ, rong kinh, phong thấp, ứ máu bầm, đau dạ dày, tiêu hóa kém…Thông thường người ta sẽ thu hái rễ vào mùa thu.

Theo y học hiện đại cây hoa mua có tác dụng gì?

Không chỉ được dùng trong đông y qua các bài thuốc để chữa bệnh mà ngày nay nền y học hiện đại cũng đã có những nghiên cứu chứng minh tác dụng dược lý của cây hoa mua, cụ thể như sau:

• Hạ huyết áp: theo tạp chí Planta Medica, chiết xuất lá cây hoa mua có tác dụng hạ áp đối với tình nguyện viên bị bệnh cao huyết áp.
• Chống oxy hóa mạnh: trang ACS Publicatios dẫn lời các chuyên gia cho hay, chiết xuất hợp chất Flavonoid từ cây mua có khả năng chống lại sự oxy hóa của quá trình thoái hóa thần kinh. Đây là một tín hiệu tốt có thể trở thành tiền đề cho việc sản xuất thuốc ngăn ngừa sự lão hóa hệ thần kinh ở người cao tuổi.
• Kháng khuẩn: hoạt tính kháng khuẩn cao từ hoạt chất acetone của cây hoa mua đã được công bố trên tạp chí Journal of Food Protection. Theo đó, chiết xuất acetone có khả năng ức chế sự nhân lên của tế bào vi khuẩn ở thịt lớn thái lát, gạo hấp hay bánh mì tươi.

Thí nghiệm về tính kháng khuẩn khiến chúng ta hoàn toàn có thể lạc quan về sự phát triển của những loại thuốc kháng khuẩn, diệt khuẩn…khi mà thực trạng cho thấy Việt Nam là một trong những nước có tỉ lệ “lờn” kháng sinh đáng báo động.

Những bài thuốc dân gian từ cây hoa mua

Chữa bong gân, trật khớp – Cây hoa mua có tác dụng gì?

• Chuẩn bị: 1 nắm lá mua, 50g lá dâu, bột quế chi và bột đại hồi mỗi vị 10g.
• Thực hiện: rửa sạch lá mua và lá dâu rồi giã nhỏ, sau đó cho bột quế chi và bột hồi vào trộn thành hỗn hợp dẻo. Trải thuốc lên miếng vải rồi bó đắp lên vết thương mỗi ngày 1 lần, có thể thực hiện 3 – 5 sẽ thấy bệnh được cải thiện.

Chữa vàng da, băng huyết – Cây hoa mua có tác dụng gì?

• Chuẩn bị: một hoặc hai nắm lá mua tươi.
• Thực hiện: sau khi rửa sạch lá mua thì đem sao vàng. Cho dược liệu đã được sao vàng vào ấm sắc với 400ml nước lọc trong 20 – 30 phút là đạt. Chia nước thuốc thành 2 phần và uông hết trong ngày.

Trị mụn nhọt sưng đau – Cây hoa mua có tác dụng gì?

• Chuẩn bị: một nắm lá mua tươi.
• Thực hiện: rửa sạch dược liệu, cho vào cối giã nát, bọc trong vải rồi đem hơ nóng trên bếp. Khi thuốc vừa nóng thì đắp trực tiếp lên nốt mụn nhọt đang sưng viêm.

Tan máu bầm – Cây hoa mua có tác dụng gì?

• Chuẩn bị: một đến hai nắm lá hoa mua tươi.
• Thực hiện: giã nát lá mua đã được rửa sạch rồi ngâm trong nước vo gạo khoảng 5 phút. Dùng lá đã được ngâm đắp lên vùng da bị tụ máu bầm.

Hỗ trợ điều trị ung thư dạ dày – Cây hoa mua có tác dụng gì?

• Chuẩn bị: rễ cây mua, ngưu bì đồng mỗi vị 30g, hướng dương quỳ căn, dung thụ căn, kê nhãn thảo, hạ khô thảo mỗi vị 15g, xuyên phá thạch và bạch dương kim mỗi vị 10g.
• Thực hiện: rửa sạch tất cả dược liệu rồi cho vào ấm sắc với 600ml nước lọc trong 20 – 25 phút. Chia hỗn hợp nước dược liệu thành 2 phần và dùng hết trong ngày, mỗi ngày dùng 1 thang.

Hỗ trợ điều trị ung thu tuyến giáp – Cây hoa mua có tác dụng gì?

• Chuẩn bị: rễ cây hoa mua, thổ qua căn, hạ khô thảo mỗi vị 40g, ngân hoa, tước sàng thảo, hoàng tiêu mỗi vị 30g.
• Thực hiện: sau khi làm sạch, cho dược liệu vào ấm có sẵn 500ml nước lọc và sắc đến khi còn lại một nửa là đạt. Chia hỗn hợp ra làm 2 phần, uống hết trong ngày.

Hỗ trợ chữa ung thu vú – Cây hoa mua có tác dụng gì?

• Chuẩn bị: rễ mua và bạch anh mỗi vị 40g, tước sàng thảo, giang bản quy, nhất diêm hồng và hoàng tiêu mỗi vị 30g.
• Thực hiện: rửa sạch và để dược liệu ráo nước sau đó sắc với 400ml nước lọc đến còn khoảng 200ml là đạt. Mỗi lần dùng 100ml, dùng 2 lần trong ngày, mỗi ngày chỉ dùng 1 thang.

Chữa đầu gối sưng đau, đi lại khó khăn – Cây hoa mua có tác dụng gì?

• Chuẩn bị: 25g cành lá cây hoa mua, 12g dây kim ngân.
• Thực hiện: rửa sạch 2 loại dược liệu rồi đem sắc với 400ml nước lọc đến khi còn lại một nửa là đạt. Dùng khi thuốc còn ấm, mỗi ngày 1 thang.

Kích thích sữa cho phụ nữ mới sanh

• Chuẩn bị: 50g lá mua tươi và 150g thịt heo.
• Thực hiện: lá mua rửa sạch để ráo nước, thịt heo rửa sạch cắt miếng vừa ăn. Hầm thịt heo với lá mua đến khi chín mềm, chia ra nhiều lần ăn, dùng đến khi có sữa thì có thể dừng.

Chữa rong kinh – Cây hoa mua có tác dụng gì?

• Chuẩn bị: 50g rễ cây hoa mua.
• Thực hiện: rửa sạch rễ hoa mua rồi cho vào nồi sắc với 400ml nước lọc, chia làm 2 phần dùng hết trong ngày.

Trị phong thấp, đau xương khớp – Cây hoa mua có tác dụng gì?

• Chuẩn bị: rễ cây hoa mua 50g, hạ khô thảo 20g, 50ml rượu trắng.
• Thực hiện: rửa sạch dược liệu rồi cho vào ấm, thêm 50ml rượu và 400ml nước lọc sắc với lửa nhỏ trong 20 phút hoặc đến khi còn lại một nửa. Chia nước thuốc thành 2 phần đều nhau và dùng hết trong ngày.

Chữa lỵ trực khuẩn, viêm ruột – Cây hoa mua có tác dụng gì?

• Chuẩn bị: 120g rễ cây hoa mua.
• Thực hiện: cho rễ cây hoa mua đã được rửa sạch vào ấm sắc với 500ml nước lọc đến khi còn khoảng 150ml là đạt. Dùng khi thuốc còn ấm nóng, mỗi ngày có thể dùng 1 thang trước hoặc sau ăn đều được.

Những điều cần lưu ý khi dùng cây hoa mua

• Phụ nữ có thai không được tự ý sử dụng dược liệu, cần có sự đồng ý của thầy thuốc.
• Hạn chế sử dụng đồng thời nước sắc từ cây hoa mua chung với các loại đông dược hoặc tân dược vì có thể gây tương tác tạo nên độc tính.
• Cần sử dụng đúng liều lượng được khuyến cáo, nếu tăng liều phải hỏi ý kiến bác sĩ của bạn.

Tin rằng qua bài viết bạn đã có cái nhìn chi tiết hơn về cây hoa mua có tác dụng gì, cách sử dụng cũng như những bài thuốc dân gian từ loại dược liệu này. Cùng đón đọc những bài viết theo để bổ sung thêm kiến thức về dược liệu dân tộc nhé!