Cây an xoa có tác dụng gì?

Trong dân gian, từ xa xưa cây an xoa đã được sử dụng để chữa các bệnh về gan rất hiệu quả như viêm gan, xơ gan, men gan cao. Bên cạnh đó, cây an xoa còn được dùng hỗ trợ điều trị ung thư gan, viêm đại tràng. Vậy cây an xoa là cây gì? Cây an xoa có tác dụng gì? Cây an xoa có mấy loại? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu rõ hơn về công dụng của cây an xoa qua bài viết sau đây.

Cây an xoa là cây gì?

Cây an xoa thuộc họ trôm, có tên khoa học là Helicteres hirsuta Lour. Cây an xoa còn được gọi với nhiều tên gọi khác như tổ kén lông, dó lông, tổ kén cái.

Cây an xoa thuộc loại thân gỗ, nhưng thân nhỏ, mọc thành bụi, chiều cao thường chỉ cao từ 1,2 mét trở xuống. Đây là loại cây thảo dược sống lâu năm trong rừng, chúng thường mọc ở những nơi đất ẩm và nhiều ánh sáng. Đối với cây non thường có lông nhỏ, mịn trên ngọn cây.

Các lá có hình bầu dục, thuôn nhọn ở đầu và có kích thước từ 6 – 10 cm, mặt lá được bao phủ bởi một lớp lông trắng, mịn và phải để ý kỹ mới thấy.

Hoa mọc đơn độc ở nách lá, hoa màu tím có 5 cánh hoa, kích thước nhỏ. Khi hoa còn tươi hoa có màu xanh lá nhưng khi khô sẽ chuyển sang màu nâu đen.

Quả của cây có hình trụ dài, có nhiều lông bao quanh trông rất giống sâu róm.

Cây an xoa có mấy loại?

Cây an xoa hoa tím

• Cây an xoa hoa tím có thân gỗ nhỏ, hoa mọc sát lá, quả có lông. Lá hình thuôn gọn, phiến lá dày, mép có răng cưa, hai mặt lá đều có lông, phía dưới mặt lá có nổi gân.
• Hoa có màu tím, quả dài, nhỏ trông như con sâu, sẽ rất ngứa khi chạm vào. Quả khi còn non sẽ có màu xanh và quả sẽ chuyển sang màu nâu đen khi già, bên trong quả có chứa nhiều hạt.
• Nước sắc có vị ngọt, thơm nhẹ, dễ uống.

Cây an xoa hoa trắng

• Thuộc nhóm cây thân gỗ nhưng có kích thước lớn hơn cây an xoa tím. Phiến lá tròn. To gấp đôi lá cây an xoa hoa tím, đầu lá chia thành nhiều xẻ, có nhiều mũi nhọn. Lá mọc sát vào thân cây và cả hai mặt lá đều không xuất hiện lông tơ.
• Hoa có màu trắng, quả to, dài phát triển lớn, không có lông
• Dùng pha thuốc có vị hơi đắng, chát, mùi hắc, khó uống.

Về cơ bản hai loại cây an xoa này có đặc tính khá giống nhau. Tuy nhiên, trên thực tế, chỉ có cây an xoa hoa tím mới có giá trị dược tính tốt trong việc tinh chiết làm thuốc và điều trị bệnh. Cho đến nay, tác dụng chữa bệnh của cây an xoa hoa trắng vẫn chưa được nghiên cứu và chứng minh.

Khu vực phân bố

Cây an xoa là một loại dược liệu được người Campuchia sử dụng đến ngày nay. Đây là một loại cây thảo dược quý, rất dễ mọc trong rừng nên chúng ta có thể thu hái vào bất cứ thời điểm nào trong năm. Chúng ta có thể dễ dàng bắt gặp cây an xoa ở khắp các vùng núi trên cả nước. Trong các khu rừng, cây thường mọc ở các sườn núi, sườn đồi và rất dễ nhận biết.

• Ở miền Bắc, cây an xoa tập trung chủ yếu ở Tuyên Quang, Hòa bình, Bắc Cạn, Quảng Ninh, Lai Châu, Yên Bái,…
• Ở miền trung, cây an xoa có nhiều ở Nghệ An, Quảng Trị, Quảng Bình
• Ở phía nam, cây an xoa xuất hiện nhiều ở các tỉnh Lâm Đồng, Bình Phước, Tây Ninh, Bình Dương,…

Ngoài ra, ở một số tỉnh thành có rừng núi khác cũng có xuất hiện loài cây này nhưng với số lượng ít hơn. Ở đồng bằng, cây còn xuất hiện ở ven sông, suối hoặc các tường rào hoặc ở những vùng đất phù sa hoang vu.

Thu hái, chế biến

Cây an xoa thường được thu hái quanh năm, thời điểm cây an xoa phát triển rộ nhất là vào tháng 5 – 11 hàng năm và lúc này cây phát triển mạnh và có dược tính cao.

Khi được dùng làm thuốc, người ta sẽ phân ra làm 2 dạng:

• Cây an xoa tươi: Là cây mới thu hoạch vẫn còn 100% lượng nước, loại này khó bảo quản và thường phải dùng ngay hoặc chế biến sang dạng khô.
• Cây an xoa khô: Để thuận tiện cho việc bảo quản và vận chuyển được lâu, người ta sử dụng dược liệu khô, bằng cách đem lá tươi sấy cho đến khi kiệt nước.

Thành phần hóa học – Cây an xoa có tác dụng gì?

Thành phần của cây an xoa có chứa nhiều loại hoạt chất như flavonoid, nhiều loại enzym ancaloit và các nguyên tố vi lượng. Trong đó, hoạt chất alkaloid có khả năng chống lại các tế bào ung thư và ngăn chặn sự phát triển của các khối u. Flavonoid có đặc tính chống oxy hóa, bảo vệ các tế bào miễn dịch và ngăn chặn hoạt động của các gốc tự do có thể dẫn đến bệnh tật.

Tác dụng dược lý – Cây an xoa có tác dụng gì?

Trong đông y cây an xoa có tác dụng gì?

Trong đông y, cây an xoa có vị cay, mùi thơm gần giống trà nên được quy vào kinh can. Cây an xoa có tác dụng hỗ trợ giải độc gan, làm mát gan, bệnh mất ngủ, chân tay yếu ớt, vàng da, ung thư gan, xơ gan, viêm gan, tăng cường chức năng gan, men gan cao,…

Trong y học hiện đại cây an xoa có tác dụng gì?

Hỗ trợ điều trị ung thư gan

Ung thư gan là căn bệnh vô cùng nguy hiểm và càng trẻ hóa về độ tuổi mắc bệnh, bệnh do vi rút viêm gan B gây ra.

Qua nghiên cứu về cây An xoa, uống Anxia có tác dụng hỗ trợ điều trị tế bào ung thư, giảm tích tụ mỡ trong gan và giúp đào thải các chất độc hại ra ngoài cơ thể.

Điều trị viêm gan B và C – Cây an xoa có tác dụng gì?

Ngoài ra, cây an xoa còn có vai trò hỗ trợ điều trị viêm gan cấp và mãn tính và còn hỗ trợ điều trị viêm gan B, C.

Đối với những người thường xuyên ăn đồ cay nóng, nhiều dầu mỡ thì nên sử dụng thảo dược an xoa vì nó có tác dụng giải độc gan, thanh lọc hạ nhiệt.

Điều trị bệnh xơ gan

Một trong những căn bệnh về gan phổ biến hiện nay là bệnh xơ gan, tác nhân gây bệnh xơ gan được biết đến là do 3 loại virus viêm gan A, B và C gây ra. Nó làm giảm quá trình cân bằng chức năng gan vốn có, thường có các triệu chứng như chảy máu cam, mệt mỏi, lười ăn.

Với các triệu chứng trên nếu sử dụng cây an xoa sẽ có tác dụng giúp cấu trúc gan trở nên ổn định. Đồng thời, phục hồi các tế bào gan và tái tạo các mô gan bị tổn thương, giúp gan dần khỏe mạnh hơn.

Hỗ trợ giảm cân

Cây an xoa có tác dụng hỗ trợ đào thải độc tố và đào thải mỡ thừa ra ngoài. Vì vậy, cây an xoa còn được biết đến với tác dụng giảm cân.

Dược liệu này không độc hại và cực kỳ lành tính vì vậy không có gì phải lo lắng khi chọn vị thuốc an xoa để giảm cân.

Điều trị viêm đại tràng

Trong cây an xoa có chứa nhiều hoạt chất flavonoid có tác dụng làm giảm sự phát triển của các tế bào viêm từng ngày. Đồng thời, hỗ trợ và bảo vệ thành đại tràng khỏi các tế bào gây viêm.

Trị mất ngủ, giúp ngủ ngon

Cây an xoa còn được biết đến với công dụng hỗ trợ điều trị chứng mất ngủ, khó ngủ. Khi dùng vị thuốc an xoa sẽ mang lại giấc ngủ ngon, giảm mệt mỏi, mang lại hiệu quả công việc cao cho người sử dụng.

Những bài thuốc chữa bệnh từ cây an xoa

Hỗ trợ điều trị ung thư gan – Cây an xoa có tác dụng gì?

Dùng độc vị

Lấy 100g an xoa khô đem sắc với 100ml nước, đun đến khi nước sắc lại còn 800ml thì ngưng, uống trước khi ăn 20 phút.

Dùng kết hợp với cây xạ đen

Lấy 50g cây an xoa đã sao vàng và 50g cây xạ đen đem nấu với 1500ml nước, đun cho đến khi nước sắc còn 800ml thì ngưng và uống sau khi ăn khoảng 15 phút.

Dùng kết hợp với cà gai leo

Lấy 30g cây an xoa đem sao vàng hạ thổ và 30g cà gai leo. Đem cả 2 dược liệu sắc với 1 lít nước, đun đến khi nước sắc lại còn 600ml thì ngưng, uống hết trong ngày.

Chữa viêm đại tràng

Lấy 100g cây an xoa đã sao vàng hạ thổ, đem sắc với 1,5 lít nước đến khi nước sắc lại còn 1 chén thì ngưng và dùng chén thuốc đó. Sau đó tiếp tục cho thêm 2 lít nước đun đến khi còn lại 2 chén nước thì ngưng, dùng uống hết trong ngày.

Việc sao vàng hạ thổ nguyên liệu rất quan trọng vì quá trình này có thể đốt cháy lớp lông trên dược liệu để hạn chế tình trạng ngứa rát cổ họng khi dùng. Vì vậy quá trình sao vàng hạ thổ được tiến hành như sau:

• Đem cây an xoa tươi đem phơi khô hơi héo
• Cho vào chảo đảo đều sao vàng khoảng 20 – 30 phút đến khi vàng đều
• Đổ nguyên liệu đã sao vàng xuống nền sạch úp chảo nóng nóng lên chỗ dược liệu an xoa khoảng 60 phút
• Đợi đến khi dược liệu nguội bớt rồi cho vào túi kín, bảo quản dùng dần.

Những lưu ý khi dùng cây an xoa

• Cây an xoa không độc, ít tác dụng phụ nhưng một số người lần đầu sử dụng có cảm giác bụng cồn cào và hơi tức bụng. Nếu thấy những dấu hiệu như vậy, bạn vẫn có thể tiếp tục sử dụng mà không cần quá lo lắng. Đây là dấu hiệu cho thấy gan đang giải độc và các cơ quan nội tạng đang dần hồi phục.
• Trong trường hợp cảm thấy khó chịu, bụng ì ạch kéo dài thì nên dừng lại và tìm các phương pháp dân gian khác có hiệu quả tốt hơn.
• Ngay cả những người không mắc các bệnh về gan vẫn có thể sử dụng cây an xoa để hỗ trợ thêm cho hoạt động của gan và tăng cường sức khỏe.
• Cây an xoa mọc ngoài tự nhiên rất nhiều, tuy nhiên cũng có nhiều loài cây có hình dáng tương tự giống nhau nên chúng ta cần tìm hiểu kỹ. Ngoài ra, nếu mua dược liệu đã được bào chế sẵn nên chọn mua ở nơi uy tín, chất lượng để tránh gây hại đến sức khỏe.
• Nếu đang sử dụng thuốc Tây thì không nên sử dụng vị thuốc an xoa ngay mà phải đợi 30 ngày sau khi ngừng thuốc.