Tổ bọ ngựa có tác dụng gì?

Tổ bọ ngựa là một vị thuốc được sử dụng rộng rãi trong dân gian dùng  để chữa bệnh. Một trong những công dụng được nhiều người biết đến là dùng tổ bọ ngựa để chữa bệnh viêm tai giữa, bệnh trĩ, liệt dương, giúp lợi tiểu,… Tuy nhiên không phải ai cũng biết tổ bọ ngựa có tác dụng chữa bệnh. Nhiều người thường thắc mắc rằng không biết tổ bọ ngựa có tác dụng gì? Tổ bọ ngựa chữa bệnh gì? Sau đây là một số cách dùng tổ bọ ngựa chữa bệnh hiệu quả.

Tổ bọ ngựa là gì?

Tổ bọ ngựa hay còn được gọi là tang phiêu tiêu có tên khoa học là Ootheca Manthidis.

Tổ bọ ngựa là tổ gồm nhiều trứng khô của loài bọ ngựa ký sinh trên cây dâu. Đây là một vị thuốc được sử dụng khá phổ biến trong các bài thuốc y học cổ truyền.

Tổ bọ ngựa có hình tròn hoặc hình trứng hơi dài, bề mặt thô ráp, có màu vàng nâu nhưng cũng có tổ có màu nâu đen, dài khoảng một đốt ngón tay. Khi cắt đôi tổ bọ ngựa, bên trong được xếp thành nhiều ngăn, trong mỗi ngăn đều chứa 1 trứng.

Tổ bọ ngựa có chất nhẹ, thô, xốp, dai và thành phần chủ yếu là protein nên khi đốt cũng giống như kén tằm, khó cháy thành ngọn lửa mà cháy thành than đen, khét.

Bọ ngựa có thể làm tổ ở nhiều nơi khác nhau, nhưng đối với những tổ mà bọ ngựa làm tổ trên cây dâu tằm lại có giá trị nhất và được lựa chọn để chữa bệnh viêm tai giữa tốt nhất. Thông thường, những tổ có trứng chưa nở đều được chọn lọc và sấy khô để trứng chín và bảo quản làm thuốc được lâu.

Tổ bọ ngựa có ở đâu?

Tổ bọ ngựa xuất hiện ở khắp nơi ở nước ta, chỉ cần nói nào có cây dâu là hầu hết đều được tìm thấy ở đó.

Cứ vào mùa hè từ tháng 5 – 8 hàng năm, là thời gian khi những con bọ ngựa bước vào mùa sinh sản là người dân đi lấy những phần tổ đó về làm thuốc.

Những con bọ ngựa thường giao phối và đẻ trứng vào buổi tối, nên sau khi trứng đẻ được một ngày phần vỏ trứng sẽ tự động khô lại và bám chặt vào thân cây dâu, lúc này người ta sẽ lấy tổ về làm thuốc.

Dược liệu sau khi thu hoạch về loại bỏ tạp chất rồi đem hấp chi đến khi trứng chết hết thì đem sấy khô để dành dùng dần

Thành phần hóa học

Tổ bọ ngựa có chứa nhiều axit amin, chất béo, chất sắt, chất xơ, abumin, canxi và nhiều hoạt chất quý rất tốt cho sức khỏe.

Túi đựng trứng bọ ngựa có hai hần là phần túi trứng và phần trứng bọ ngựa.

• Trong túi trứng có chứa nhiều sắt, protein (thủy phân cho 0,42% axit amin toàn phần), calcium, lipit
• Trứng bọ ngựa có lipoprotein và glycoprotein.

Tác dụng dược lý

Trong đông y, tổ bọ ngựa có vị ngọt, mặn, hơi tanh, có tính bình nên được quy vào 2 kinh can và thận. Có tác dụng chữa di tinh, liệt dương, mộng tinh, bế kinh, tiểu dầm, tiểu rắt, tiểu buốt, tiểu nhiều lần trong ngày, khí hư, đau thắt lưng, điều trị bệnh trĩ, đổ mồ hôi trộm, viêm tai giữa,…

Tổ bọ ngựa có tác dụng gì?

Tổ bọ ngựa chữa viêm tai giữa 

Viêm tai giữa là tình trạng tai giữa bị viêm nhiễm do sự xâm nhập và phát triển của vi khuẩn. Đây là một bệnh lý về tai giữa rất phổ biến và thường gặp ở trẻ em nhiều hơn. Căn bệnh này gây ra nhiều đau đớn do tai bị sưng, viêm và tích tụ chất dịch. Việc điều trị không đúng cách có thể khiến bệnh nặng hơn và gây ra những biến chứng nguy hiểm.

Do đó theo kinh nghiệm dân gian, người ta thường sử dụng tổ bọ ngựa để điều trị bệnh này rất hiệu quả. Để thực hiện phương pháp chữa viêm tai giữa từ tổ bọ ngựa ta có 2 cách:

Chữa viêm tai giữa bằng tổ bọ ngựa

Ta lấy tổ bọ ngựa đem nung tồn tính rồi tán nhỏ, sau đó cho vào lọ kín bảo quản dùng dần. Khi điều trị, lấy bột tổ bọ ngựa thổi trực tiếp vào chỗ tai bị viêm. Ngày thực hiện 2 lần, thực hiện đều và liên tục 5 – 7 ngày, tình trạng bệnh sẽ thuyên giảm đáng kể.

Chữa viêm tai giữa bằng tổ bọ ngựa và hết hợp với xạ hương

Vì xạ hương là một dược liệu có đặc tính kháng viêm, kháng khuẩn và kháng virus tự nhiên mà không có bất kỳ tác dụng phụ nào. Có thể dùng loại thảo dược này kết hợp với tổ bọ ngựa để tăng tác dụng chữa bệnh. Cách thực hiện rất đơn giản, như hình dưới đây:

Ta lấy 10g tổ bọ ngựa và 0,5g xạ hương. Lấy tổ bọ ngựa đem sây khô rồi đốt cháy thành than, sau đó tán thành bột mịn. Xạ hương cũng đem tán nhỏ rồi trộn đều hai dược liệu lại với nhau. Khi dùng, lấy một đầu bông tăm chấm vào thuốc bột rồi bôi lên bên tai cần điều trị. Nên thực hiện nhẹ nhàng, không nên chọc hay ngoái sâu bong tăm vào bên trong vì có thể làm tổn thương tai nghiêm trọng hơn. Cách này ta sử dụng ngày 2 lần để giảm thiểu các triệu chứng bệnh.

Lưu ý khi sử dụng tổ bọ ngựa chữa viêm tai giữa

Ngoài việc xin phép bác sĩ trước khi áp dụng, khi sử dụng tổ bọ ngựa chữa viêm tai giữa tại nhà, bạn cũng cần lưu ý:

• Nên sử dụng dược liệu tổ bọ ngựa chất lượng tốt nhất, có nguồn gốc rõ ràng. Vì hiện nay, hầu hết các nhà thuốc đông y, phòng chẩn trị y học cổ truyền đều có bán tổ bọ ngựa. Bạn có thể đến những địa chỉ này để mua và sử dụng nhưng phải chọn nơi uy tín, được cấp phép để đảm bảo an toàn.
• Giữ cho ống tai sạch, khô. tránh ở những nơi bụi bẩn và không để nước chảy vào ống tai mỗi khi tắm, rửa mặt. Điều này sẽ ảnh hưởng đến quá trình hồi phục của vết thương.
• Mỗi lần chỉ sử dụng một lượng bột nhỏ mà không nên thổi quá mạnh vào tai sẽ làm bít lỗ tai và khó thoát mủ.
• Nên rửa tai bằng nước muối sinh lý trước khi sử dụng tổ bọ ngựa chữa bệnh. Động tác này có tác dụng loại bỏ mủ và chất bẩn trong tai, tạo điều kiện cho dược liệu tiếp xúc với vết thương và phát huy tác dụng tốt nhất.
• Trong quá trình điều trị viêm tai giữa bằng tổ bọ ngựa, nên thường xuyên thăm khám và thực hiện soi tai để theo dõi tiến triển của bệnh. Từ đó đánh giá hiệu quả điều trị và thay đổi phương pháp kịp thời nếu cần thiết.
• Không phải ai dùng tổ bọ ngựa chữa viêm tai giữa cũng thấy hiệu quả. Vấn đề này còn phụ thuộc vào cơ địa và mức độ viêm nhiễm của mỗi người. Nếu tình trạng viêm tai giữa nặng gây đau nhức và tiết dịch nhiều hơn hoặc tình trạng bệnh vẫn ngày càng trầm trọng hơn sau khi sử dụng tổ bọ ngựa thì tốt nhất bạn nên đến bệnh viện và nhờ bác sĩ giúp đỡ.

Chữa sa tử cung – Tổ bọ ngựa có tác dụng gì?

Ta lấy 50g tổ bọ ngựa, 15g hoàng kỳ và 1 cái dạ dày lợn nặng tầm 400g. Đem tổ bọ ngựa và hoàng kỳ tán thành bột mịn rồi cho vào dạ dày lợn khâu lại. đem ninh cách thủy đến khi thật nhừ, chia làm 3 lần ăn trong ngày, nên ăn khi còn nóng, áp dụng 2 lần/tuần và mỗi lần cách 4 ngày.

Hoặc ta có thể lấy 15g tang phiêu tiêu, 15g bạch cập, 30g hoàng kỳ và 1 cái dạ dày lợn khoảng 400g. Áp dụng thực hiện như phương pháp trên.

Chữa động kinh

Lấy 5g tang phiêu tiêu, 5g ngô công, 2g toàn yết, 9g cương tàm, 30g bán hạn chế và 30g bột trân châu. Đem tất cả dược liệu tán thành bột mịn, ngày uống 2 lần, mỗi lần 2g.

Chữa xuất huyết phổi, xuất huyết dạ dày

Lấy tổ bọ ngựa đem sao vàng rồi tán mịn, lấy 15g bạch cập sắc với 100ml nước. Ngày uống 3 lần, cứ mỗi phần nước thuốc bạch cập thì uống với 3g bột bọ ngựa.

Chữa trĩ nội – Tổ bọ ngựa có tác dụng gì?

Lấy 15g tổ bọ ngựa đem đốt thành bột mịn rồi trộn với với dầu cải và bôi trực tiếp vào búi trĩ, mỗi ngày bôi 2 -3 lần.

Chữa đau lưng – Tổ bọ ngựa có tác dụng gì?

Lấy 30g tổ bọ ngựa, 30g ba kích, 20g đỗ trọng và 20g thạch hộc. Đem tất cả dược liệu trên thái nhỏ, phơi khô rồi tán thành bột mịn, cho thêm mật vào vo thành viên hoàn khoảng 6g. Mỗi lần uống 1 viên với rượu ấm, ngày uống 2 lần.

Hoặc lấy tổ bọ ngựa, kim anh, liên tu mỗi loại dược liệu 10g và 12g sơn dược. Đem tất cả dược liệu sắc với nửa thăng nước đến khi nước sắc lại còn 100ml thì ngưng. Chia nước làm 2 lần uống trong ngày, đối với những người cao tuổi bị đau lưng, áp dụng phương pháp này rất phù hợp.

Lưu ý khi sử dụng tổ bọ ngựa

Để đảm bảo an toàn khi sử dụng tổ bọ ngựa, ta cần lưu ý những vấn đề sau:

• Đối với người bị hỏa thịnh nên dùng ít
• Đối với những người bị nóng ở bàng quang kèm với triệu chứng đi tiểu nhiều lần tuyệt đối không sử dụng