Bệnh trĩ là gì? Nguyên nhân và dấu hiệu của bệnh

Bệnh trĩ là bệnh lành tính thường xảy ra ở vùng hậu môn, bệnh phổ biến xảy ra nhiều ở Việt Nam. Ở nước ta, tỷ lệ bệnh nhân mắc bệnh nhiều hơn các nước Âu Mỹ. Tuy nhiên, hầu hết người mắc bệnh đều phải chịu đựng một thời gian rất lâu trước khi tìm đến bác sĩ để điều trị. Vậy bệnh trĩ là bệnh gì? Nguyên nhân và dấu hiệu của bệnh trĩ là gì? Mức độ bệnh như thế nào? Bệnh có thật sự nguy hiểm không? Hãy cùng gia công thực phẩm chức năng Life Gift tìm hiểu về bệnh này nhé!

Bệnh trĩ là bệnh gì?

Bệnh trĩ trong dân gian người ta còn thường hay gọi là bệnh lòi dom là bệnh liên quan đến tĩnh mạch hậu môn. Bệnh là do tăng áp lực trong các tĩnh mạch trực tràng hoặc hậu môn, các tĩnh mạch chịu chèn ép từ bên trong có khả năng gây chảy máu, xuất huyết, có khi lại sa ra ngoài. Do bình thường máu sẽ được bơm từ tim rồi chảy qua các động mạch, tới các mô ở vùng hậu môn, để nuôi dưỡng. Tiếp đó máu được bơm ngược trở lại rồi theo các tĩnh mạch để về tim và tào thành vòng tuần hoàn liên tục.

Bệnh trĩ
Bệnh trĩ

Tuy nhiên nếu có một lý do nào đó làm cho máu ở hậu môn chảy qua tĩnh mạch nhưng về tim không hết mà máu ở động tĩnh sẽ tiếp tục bơm sẽ gây ứ trệ và khiến tĩnh mạch bị u phồng lên.Nếu tình trạng này kéo dài thì nó sẽ làm giãn tĩnh mạch, tĩnh mạch sẽ bị mỏng dần đi và sa xuống tạo thành búi trĩ.

Theo thống kê, đây là bệnh khá phổ biến nhất trong tất cả các bệnh lý về bệnh hậu môn – trực tràng. Bệnh thừng có hai lý do chính là do sự phá vỡ cấu trúc mô liên kết và hậu quả của sự gia tăng áp lực thường xuyên lên ống hậu môn.

Phân loại bệnh trĩ và từng cấp độ bệnh

Tùy thuộc vào vị trí của búi trĩ do đó bệnh được chia ra làm 3 loại là trĩ nội, trĩ ngoại và trĩ hỗn hợp:

Trị nội

Trĩ nội (nằm ở phía trong hậu môn) là tình trạng tĩnh mạch ở phía trên đường lược bị giãn phình, đây là vị trí sâu trong ống hậu môn.Bệnh thường sẽ chảy máu, không đau (do vị trí này không có dây thần kinh cảm giác), thòi trĩ ra ngoài khi đi đại tiện. Do búi trĩ nàm khuất sâu bên trong nên không thể quan sát được bằng mắt thường. Nhưng nếu bệnh ở thời gian dài, búi trĩ sẽ phát triển lớn và gây ra tình trạng sa búi trĩ.

Các giai đoạn bệnh:

  • Cấp độ 1:Khi búi trĩ hình thành trong ống hậu môn với kích thước nhỏ, mềm. Sau một thời gian bệnh nhân sẽ có cảm giác đau khi đi vệ sinh đòng thời kèm với hiện tượng ngứa ngày, khó chịu.
  • Cấp độ 2:Đi đại tiện có máu và các cơn đau, khó chịu sẽ nhiều hơn.
  • Cấp độ 3:Lúc này khi búi trĩ sa ra ngoài ống hậu môn sẽ không tự co lên được mà bệnh nhân phải dùng tay đẩy búi trĩ vào trong. Các cơn đau sẽ gia tăng khi đi đại tiện hoặc ngồi lâu trên ghế.
  • Cấp độ 4: Khi búi trĩ sa ra bên ngoài ống hậu môn sẽ đi kèm với các cơn đu kéo dài, máu tuôn ra kể cả khi đứng hay ngồi, lúc này bệnh sẽ nghiêm trọng hơn.

Trĩ ngoại

Trĩ ngoại (nằm bên ngoài hậu môn) là tình trạng tĩnh mạch ở phía dưới đường lược bị giãn phình tạo thành búi trĩ, đây là vị trí nằm ở bờ của hậu môn. Bệnh phát triển ở ngay rìa hậu môn, được phủ lớp da nhạy cảm vùng rìa hậu môn nên thường gây vướng víu, khó chịu và bệnh dễ phát hiện hơn trĩ nội. Bệnh thường không đau nhưng nếu hình thành cục màu đông (hay còn gọi là trĩ tắc mạch) tạo thành khối cưng chắc và rất đau. Ngoài ra, còn có thể bị chảy máu nếu nó vỡ ra

Các giai đoạn bệnh:

  • Cấp độ 1: Lúc đầu kích thước búi trĩ chỉ bằng hạt đậu, bệnh nhân sẽ cảm thấy hơi cộm ở hậu môn khi ngồi.
  • Cấp độ 2: Lúc này bệnh nhân sẽ phải chịu nhiều cảm giác đau đớn kèm tình trạng ngứa ngày, đau rát ở hậu môn do các búi trĩ phát triển ngày càng lớn. Cảm giác vướng víu sẽ ảnh hưởng nhiều tới cuộc sống và công việc chưa người bệnh.
  • Cấp độ 3: Khi búi trĩ bị sa ra ngoài với kích thước lớn sẽ làm ảnh hưởng đến vấn đề đi đại tiện và búi trĩ thường xuyên chà sát và quần gây chảy máu.
  • Cấp độ 4: Khi búi trĩ sa hoàn toàn ra bên ngoài hậu môn sẽ làm cho người bệnh luôn đau đớn và mệ mỏi

Trĩ hỗn hợp

Trĩ hỗn hợp là tình trạng gặp cả trĩ nội và trĩ ngoại. Bệnh thường gây chảy máu khi đại tiện, đau nhức, khó chịu,… Một khối u lớn sẽ bao gồm gồm nhiều tinh mạch kéo dài từ trong đến ngoài hậu môn (Có thể đây là con đường gây nhiễm khuẩn vào trực tràng, vào máu và làm mất sự cân bằng tiêu hóa). Nếu phụ nữ mắc bệnh thì khả năng mắc bệnh phụ khoa là rất cao và làm ảnh hưởng đến vấn đề sinh sản. Tuy nhiên, bệnh không gây ảnh hưởng đến tính mạng cũng không làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Để điều trị bệnh cần phải bắt buộc phải kết hợp với thuốc, cam thiệp đến các thủ thuật xâm lấn và thay đổi lối sống phù hợp.

Các giai đoạn bệnh:

  • Cấp độ 1: Lúc này bệnh có biểu hiện nhưng chưa có dầu hiệu búi trĩ sa ở cửa hậu môn. Nhưng có thể sờ thấy các búi trĩ ngoại nhỏ mọc xung quanh hậu môn. Lúc này bệnh sẽ có triệu chứng là đại tiện ra máu nhưng ít (bình thường ở giai đoạn này người bệnh ít có thể phát hiện ra, nhưng nếu có cũng bỏ qua)
  • Cấp độ 2: Lúc này các búi trĩ có dấu hiệu sa xuống nhưng vẫn còn bé nên chúng có thể tự co lại như trạng thái ban đầu. Lúc này người bệnh cũng sẽ có các triệu chứng xuất hiện như đại tiện ra máu, con đau xuất hiện rõ hơn.
  • Cấp độ 3: Giai đoạn này búi trĩ sa nhiều hơn và không thể tự co lại. Do đó người bệnh khi đi vệ sinh sẽ khó khăn hơn, máu và dịch chảy nhiều.
  • Cấp độ 4: Lúc này bệnh đã chuyển biến nặng, các triệu chứng đau, ngứa, chảy máu do dịch nhầy của búi trĩ sinh ra.
Bệnh trĩ có nguy hiểm không?
Bệnh trĩ có nguy hiểm không?

Nguyên nhân mắc bệnh

Bệnh có khá nhiều nguyên nhân và còn có những nguyên nhân có thể dẫn đến bệnh mà bạn không ngờ tới. Chẳng hạn như:

  • Do chế độ ăn uống thiếu khoa học: Việc không cung cấp đủ lượng nước cần thiết cho cơ thể và đặc biệt là khi cơ thể thiếu hụt chất xơ nên cơ thể dễ gặp phải nhiều vấn đề về tiêu hóa, phân cứng và khó thải ra ngoài. Bên cạnh đó, thức ăn nhiều dầu mỡ và thực phẩm cay nóng cũng có thể là thủ phạm khiến bệnh trĩ hình thành.
  • Thường xuyên căng thẳng mệt mỏi: Đây là vấn đề không hề nhỏ dẫn đến nguy cơ mắc bệnh. Vấn đề cơ thể mệt mỏi và căng thẳng quá nhiều sẽ khiến toàn bộ cơ thể bị áp lực. Trong đó ảnh hưởng đến cả hệ tiêu hóa.
  • Do táo bón hoặc tiêu chảy thường xuyên: Vấn đề này khiến người bệnh khi đi vệ sinh phải rặn rất mạnh, ngồi lâu. Khi đó sẽ khiến các tĩnh mạch ở hậu môn bị căng giãn quá mức do áp lực mạnh và lâu dần sẽ gây ứ máu tạo thành các búi trĩ.
  • Do tính chất công việc: Do công việc phải ngồi hoặc đứng liên tục hoặc do thói quen lười vận động. Nếu ngồi quá lâu tại một chỗ sẽ tạo áp lực lên các dây thần kinh ở hậu môn (áp lực lên vùng xương chậu) khiến các tĩnh mạch khó lưu thông máu nên lâu ngày sẽ bị giãn, sưng phồng và hình thành búi trĩ.
  • Ngoài ra, bệnh còn được hình thành bởi nhiều nguyên nhân khác như do người cao tuổi bị suy giảm hoạt động của cơ vòng hậu môn, người thừa cân béo phì, do quá trình mang thai và sinh con, bê vác đồ nặng thường xuyên, cơ thể đang mắc phải một số bệnh ký khác,… Cũng chính là nguyên nhân gây ra bệnh.

Dấu hiệu và biểu hiện của bệnh trĩ

Dấu hiệu và biểu hiện của bệnh gồm:

  • Trong quá trình đại tiện kèm chảy máu nhưng không đau do búi trĩ xung huyết cọ sát với phân khi đi đại tiện. Ban đầu sẽ thấy xuất hiện một lượng máu đỏ tươi. Chảy máu là dấu hiệu sớm nhất và thường gặp nhất. Càng về sau mức độ càng nghiêm trọng, đi đại tiện rặn nhiều thì sẽ chảy máu thành giọt thậm chí thành tia. Hoặc nặng hơn là khi ngồi xổm hay đi lại cũng chảy máu.
  • Đau rát khó chịu ở hậu môn, dao động từ không đau đến đau ít hoặc đến mức rất đau do sự xuất hiện của các búi trĩ.
  • Đối với trĩ nộ nếu không được điều trị, búi trĩ sẽ ngày càng phát triển và sa ra ngoài. Ban đầu búi trĩ có thể tự co lại nhưng nếu để càng lâu sa búi trĩ thường xuyên thì không thể tự co lại và thụt vào trong được.

Biến chứng của bệnh trĩ

Có thể thấy rằng dù bệnh trĩ nội hay trĩ ngoại đều khiến người bệnh vô cùng mệt mỏi và khó chịu. Nếu bệnh không được phát hiện và điều trị sớm sẽ dẫn đến nhiều nguy cơ biến chứng khác như:

  • Thiếu máu mãn tính do cơ thể không có đủ lượng hồng cầu cần thiết để thực hiện quá trình trao đổi oxy cho tế bào. Nhưng trường hợp này rất hiếm khi xảy ra.
  • Tắc mạch là tình trạng hình thành cục máu đông trong mạch máu của búi trĩ. Khi mạch máu bị ứ máu, giãn phồng do rặn, có thai, chơi thể thao nặng, khuân vác nặng làm tăng áp lực trong khoang bụng, vấn đề này làm tạo điều kiên thuận lợi cho quá trình làm hình thành các cục máu đông làm tắc mạch. Tắc mạch trong trĩ nội có cảm giác đau, cộm trong sâu. Tắc mạch trĩ ngoại sẽ thấy có khối phồng nhỏ màu xanh vùng rìa hậu môn, kèm cảm giác đau khi sờ và căng. Nếu cả trĩ nội và trĩ ngoại đều không được điều trị đến một giai đoạn nhất định thì cả hai đều có nguy cơ bị tắc mạch. Tuy không chỉ gây đau nhức mà còn làm phù nề hậu môn, viêm nhiễm chảy dịch gây ngứa ngày khó chịu kèm với việc cơ thắt hậu môn bị co thắt rất đau.
  • Nghẹt búi trĩ là tình trạng búi trĩ bị sưng phồng quá mức nếu búi trĩ sa và bị mắc kẹt. Lúc này sẽ gây lở loét nhiễm khuẩn, chảy máu và hoại tử. Ở giai đoạn này biểu hiện đau rất rõ ràng, ấn nhẹ vào sẽ có cảm giác cộm do có cục máu đông.
  • Viêm da quanh hậu môn, viêm khe và viêm nhú nếu tổn thương ở các búi trĩ để lâu không điều trị sẽ gây bội nhiễm vi khuẩn (Do hậu môn là đường ra của phân có chứa đầy vi khuẩn).
  • Nếu tình trạng bệnh nặng cộng với nhiễm trùng hậu môn rất có thể sẽ kích thích làm hình thành tế bào ung thư ở trực tràng.

Bệnh trĩ có nguy hiểm không?

Bệnh tuy không ảnh hưởng quá nghiêm trọng đến tính mạng nhưng nếu bệnh không được điều trị dứt điểm không chỉ ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày, ảnh hưởng đến tinh thần mà còn dẫn đến một số biến chứng nguy hiểm như trên.

Nhưng y học đã có những ghi nhận người mắc bệnh trĩ do chậm trễ trong quá trình điều trị nên dễ dẫn đến dẫn đến tình trạng chảy máu cấp và thậm chí là tử vong do ung thư hậu môn. Bệnh sẽ không loại trừ bất cứ một ai nên tốt nhất đừng nên chủ quan trước những nguy cơ tiềm ẩn mắc phải căn bệnh này.

Tuy nhiên theo các chuyên gia cho biết bệnh dễ điều trị ở giai đoạn 1 và 2. Chỉ cần người bệnh dứt khoát điều trị ngay và tránh để bệnh có cơ hội tái phát. Đồng thời có thể dùng các bài thuốc đông y lành tính kết hợp với chế độ ăn uống và chế độ sinh hoạt hợp lý để búi trĩ co lại từ đó có thể đẩy lùi được bệnh.

Dấu hiệu và nguyên nhân gây bệnh trĩ
Dấu hiệu và nguyên nhân gây bệnh trĩ

Những phương pháp điều trị bệnh trĩ

Điều trị nội khoa

Việc điều trị bệnh bằng thuốc tây là một trong những lựa chọn phổ biến nhất của bệnh nhân để cải thiện tình trạng bệnh. Đây là phương pháp vô cùng tiện lợi và đơn giản, người bệnh cũng không tốn quá nhiều thời gian để bào chế.

Các chuyên gia thường khuyên dùng một số loại thuốc sau để điều trị trĩ:

  • Thuốc giảm đau: Dibucaine, Medicone, Trimebutine,…
  • Thuốc kháng sinh, giảm viêm: cetaminophen, Penicillin, Aspirin,…
  • Thuốc bôi hậu môn: Proctolog, Hemorrhostop, Titanoreine,…
  • Thuốc đặt hậu môn: Witch Hazel, Calmol, Avenoc,…
  • Thuốc co mạch: Norepinephrine, Epinephrine, Phenylephrine,….

Tuy nhiên phương pháp này chỉ áp đụng đối với bệnh đang ở giai đoạn 1 và 2 hoặc bệnh đang ở gai đoạn khởi phát. Người bệnh cần nen tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng để tránh thuốc gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn.

Ngoài ra việc cung cấp chất xơ cho cơ thể cũng là việc không thể thiếu. Đây là phương pháp điều trị hữu hiệu đối với tình trạng trĩ xuất huyết và hạn chế dùng các chất kích thích. Hạn chế vận động mạnh, đứng hoặc ngồi quá lâu và thay đổi thói quen đi vệ sinh để tránh táo bón. Đồng thời ngâm hậu môn trong nước ấm sẽ làm giảm triệu chứng.

Điều trị ngoại khoa

Đối với tình trạng bệnh nghiêm trọng hoặc xảy ra biến chứng sẽ được can thiệp bằng các phương pháp điều trị ngoại khoa. Do giai đoạn này dù người bệnh có dùng thuốc dạng uống hoặc dạng bôi đều không mang lại hiệu quả mà thay vào đó là áp dụng các phương pháp cắt bỏ búi trĩ. Đây chính là phương pháp điều trị cuối cùng để cải thiện tình trạng bệnh.

Các phương pháp điều trị ngoại khoa gồm:

  • Chích xơ mạch máu
  • Phương pháp Longo
  • Thắt búi trĩ bằng dây thun
  • Phương pháp cắt trĩ bàng công nghệ Laser
  • Phương pháp khâu triệt mạch THD
  • Phương pháp Ferguson
  • Phương pháp White Head
  • Phương pháp Milligan Morgan

Những bài thuốc chữa bệnh trĩ hiệu quả từ đông y

Ngoài việc điều trị bệnh bằng những phương pháp y học hiện đại thì những bài thuốc từ Đông y chữa bệnh trĩ cũng không kém phần hiệu quả.

Bài thuốc 1

Đối với trường hợp trĩ nội, trĩ ngoại đều có thể sử dụng bài thuốc này:

Chuẩn bị bạch thược, hoa hòe, đương quy mỗi dược liệu 12g; Chỉ xác, hồ hoa, đào nhân mỗi dược liệu 8g; 20g sinh địa; 4g đại hoàng. Đem tất cả dược liệu sắc với 5 chén nước đun đến khi còn lại 2 chén là được. Chia làm 3 phần uống trong ngày, ngày uống 1 thang. Bài thuốc này giúp ngăn ứ trệ khí huyết, thanh nhiệt và chỉ thống, cải thiện tình trạng đi ngoài ra máu.

Bài thuốc 2

Chuẩn bị cỏ nhọ nồi, trắc bách diệp, hoa hòe, kinh giới mỗi dược liệu 16g; Sinh địa và huyền sâm mỗi dược liệu 12g. Lấy hoa hòe và kinh giới đem sao đen, còn trắc bách diệp và cỏ mực chỉ cần sao vài phút là được. Còn các nguyên liệu còn lại đem sao vàng. Đem toàn bộ dược liệu sắc cùng với 5 chén nước, đun nhỏ lửa đến khi còn 2 chén thì ngưng. Chia làm 3 lần uống trong ngày. Bài thuốc này giúp chữa táo bón, giảm đau.

Những bài thuốc đông y chữa bệnh trĩ
Những bài thuốc đông y chữa bệnh trĩ

Bài thuốc 3

Chuẩn bị bạch chỉ, cam thảo, xuyên tiêu mỗi thứ 12g; Ngũ bội tử, hòa hoa mỗi thứ 30g; 60g rau sam tươi; 9g sinh bạch phàn. Đem tất cả dược liêu nấu cùng với 2 lít nước. Khi nước sôi thì đổ ra chậu để xông hơi hậu môn, nước còn ấm thì ngâm rửa hậu môn

Bài thuốc 4

Chuẩn bị khương hoàng và hoàng bá mội dược liệu 12g; Hồng liên và sáp ong mỗi thứ 16g; 40g sinh địa; 20g xuyên khung và 1,5 lít dầu vừng. Đem tất cả dược liệu nấu với lượng nước vừa đủ trừ sáp ong. Khi nước sôi thì cho sáp ong vào đun lửa nhỏ. Khi hôn hợp đã cô đặc thành cao sệt thì cho vào lọ thủy tinh dùng dần. Mỗi lần dùng lấy lượng vừa đủ bôi đều lên búi trĩ và thực hiện thường xuyên.

Cách phòng ngừa bệnh trĩ

  • Ăn nhiều thực phẩm có chứa nhiều chất xơ như các loại trái cây, ngũ cốc nguyên cám (ngô, gạo lứt, lúa mạch, lúa mạch đen, hạt kê,…) và rau củ. Nên thêm chất xơ vào chế độ ăn uống từ từ để tránh tình trạng xì hơi quá nhiều.
  • Uống nhiều nước
  • Không rặn mạnh khi đi đại tiện mà đi ngay khi có cảm giác mắc cầu
  • Tập thể dục hàng ngày
  • Không ngồi quá lâu

2 thoughts on “Bệnh trĩ là gì? Nguyên nhân và dấu hiệu của bệnh

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.

Liên hệ
Liên hệ