Axit amin là gì? Axit amin có tác dụng gì?

Vì sao cơ thể cần phải bổ sung hàm lượng acid amin thiếu yếu mỗi ngày? Để có được cơ thể khỏe mạnh, sở hữu các cơ bắp săn chắc thì acid amin có tác dụng rất tốt trong việc bảo vệ sức khỏe và xây dựng các cơ. Acid amin thường có trong các loại thực phẩm như thịt, các, ngũ cốc, sữa, trứng,… Vậy acid amin là gì? Phân loại và tác dụng acid amin đối với cơ thể như thế nào? Hãy cùng gia công thực phẩm chức năng Life Gift tìm hiểu về acid amin qua bài viết dưới đây nhé!

Axit amin là gì?

Về cơ bản, axit amin có vai trò quan trọng trong việc cấu tạo nên các protein khác nhau và đồng thời đảm nhận nhiều vai trò và chức năng trong các hoạt động sống của cơ thể. Bên cạnh đó, các axit amin còn có tác dụng các chất dẫn truyền trong hệ thần kinh trung ương cần thiết nhằm giúp quá trình sinh hóa trong cơ thể và tổng hợp các loại nội tiết tố.

Axit amin kết hợp với nhau theo suốt trình tự nhất định trong những liên kết khác nhau tạo thành những phân tử hoàn toàn khác nhau về cả thành phần lẫn thể chất. Chính vì vậy mà các protein có vai trò và giá trị dinh dưỡng được xác định dựa trên mối liên quan về chất lượng lẫn số lượng của các axit amin cấu tạo nên protein đó.

Phân loại axit amin

Các nhà khoa học đã nghiên cưu và tìm ra được rất nhiều loại axit amin khác nhau trong protein. Trong đó, có 21 loại axit amin đóng vai trò quan trọng cho cơ thể người. Trong tổng số 21 loại axit amin đó, cơ thể người có thể tự tổng hợp 12 loại, 9 loại còn lại cơ thể không tự tạo ra được mà phải hấp thu từ thức ăn. axit amin được chia là 2 dạng là:

axit amin thiết yếu:

Các loại axit amin thiết yếu không thể không thể tự tổng hợp được mà phải bổ sung các dưỡng chất thông qua chế độ ăn uống hàng ngày. Việc bổ sung axit amin thiết yếu tốt nhất là protein từ động vật, thịt gia cầm và trứng.

Nhờ quá trình tiêu hóa, protein sẽ được phân giai thành nhiều axit amin riêng biệt. Các axit amin này được hấp thu từ ruột vào máu và tới các cơ quan khác trong cơ thể. Tại đây, chúng được sử dụng để tổng hợp nên các protein đặc hiệu cho những nhu cầu từ cơ thể, cũng như điều chỉnh chức năng của hệ miễn dịch và xây dụng cơ bắp, các loại axit amin thiết yếu gồm:

Valine:  Là 1 trong 3 axit amin chuỗi nhánh, giúp ngăn chặn sự phân hủy của cơ bắp bàng cách cung cấp thêm đường cho các cơ bắp để trong quá trình hoạt động thể lực có thể sản xuất năng lượng. Đồng thời valine cũng giúp loại bỏ nitơ dư thừa độc hại từ gan và vận chuyển nitơ đến các mô khác khi cần thiết. Bên cạnh đó, valine còn giúp điều trị bệnh túi mật và bệnh gan, cũng như những tổn hại được gây ra bởi ma túy hoặc rượu, giúp điều trị hoặc thậm chí đảo ngược bệnh não gan hoặc những tổn thương não liên quan đến rượu.

Lysine: Đóng vai trò chính trong việc tổng hợp các chất protein, trong việc hấp thu canxi, sản xuất enzyme, hormone, phục hồi sau chấn thương hoặc sau phẫu thuật, tạo cơ bắp. Lysine tham gia quá trình tạo ra năng lượng, giảm lo âu, giảm tác dụng của các thụ thể serotonin. Lysine có trong các thực phẩm từ các sản phẩm men, thịt đỏ, khoai tây, sữa, trứng, phô mai.

Phenylalanine: Là một axit amin có tác dụng chống trầm cảm và có tính giảm đau. Là tiền chất của các chất dẫn truyền thần kinh như norepinephrine, dopamine, và, tyrosine, epinephrine. Phenylalanine đóng vai trò không thể thiếu trong chức năng và cấu trúc của enzyme, protein và cả trong quá trình sản xuất các axit amin khác.

Threonine: Giúp duy trì sự cân bằng protein thích hợp trong cơ thể và là thành phần chính cấu tạo nên các protein, cấu trúc quan trọng của da và các mô liên kết như elastin, collagen, tạo ra serine, glycine và các mô. Giúp giữ các cơ bắp trên khắp cơ thể khỏe mạnh, đàn hồi, bao gồm cả tim. Đồng thời, nó còn giúp xương xương và men răng chắc khỏe, giúp chữa lành vết thương và phục hồi sau chấn thương nhanh. Không những vậy, threoninecòn kết hợp với các methione và acid aspartic để giúp gan có chức năng kích thích cơ thể sử dụng mỡ hoặc tiêu hóa chất béo, acid béo. Nếu không đủ acid aspartic chất béo có thể tích tụ trong gan, từ đó gây suy gan. Ngoài ra, nó còn giúp hỗ trợ sản xuất tăng cường miễn dịch, các kháng thể, hữu ích trong việc điều trị một số loại bệnh trầm cảm. Thực phẩm chứa threonine nhiều nhất là trong thịt, trứng, cá.

Tryptophan: Có hai chức năng quan trọng là gúp cung cấp tiền chất của serotonin và được gan chuyển hóa thành niacin hay còn được gọi là vitamin B3. Là một chất dẫn truyền thần kinh giúp điều hòa tâm trạng và giấc ngủ, hỗ trợ giảm cân, làm giảm cảm giác thèm ăn.

Methionine: Đóng vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất, chống oxy hóa tự nhiên giúp trung hòa các độc tố trong gan. Đồng thời, methionine còn là một lipotropic giúp ngăn chặn sự tích tụ mỡ trong gan. Là chất cần thiết để tạo ra creatine, cung cấp năng lượng cho các cơ để tăng hiệu suất thể thao trong thời gian ngắn hoặc cường độ tập cao, hỗ trợ hoạt động của hệ tuần hoàn hoặc tim. Methionine còn giúp sự hình thành collagen được sử dụng để cấu tạo thành da, móng, mô liên kết và giúp giảm mức độ dị ứng viêm trong cơ thể. Những thực phẩm chứa nhiều methionine là thịt, cá, trứng, hành, sữa chua, đậu đỗ tươi, đậu lăng, các loại hạt.

Leucine: Là axit amin duy nhất có khả năng điều hòa sự tổng hợp protein của các cơ, làm tăng sự tổng hợp và làm giảm sự thoái hóa của các protein

Histidine: Là thành phần quan trọng của lớp myelin của tế bào thần kinh, là chất dẫn truyền thần kinh trong việc truyền tải thông tin từ não đến các bộ phận khác nhau trong cơ thể. Có tác dụng trong việc điều trị các rối loạn tâm thần, nếu mức histidine trong cơ thể quá cao sẽ gây ra các rối loạn tâm lý như tâm thần phân liệt, lo âu. Nếu mức độ thấp sẽ gây ra viêm khớp dạng thấp và các loại điếc mà kết quả từ tổn thương thần kinh. Histidine có vai trò rất quan trọng trong việc sản xuất tế bào máu như bạch cầu và hồng cầu.

Isoleucine: Là acid amin cuối cùng trong bộ 3 acid amin chuỗi nhánh và đóng vai trò quan trọng trong quá trình hồi phục sức khỏe, chuyển hóa cơ bắp tập trung nhiều ở các mô cơ. Bên cạnh đó, Isoleucine hỗ trợ hình thành hemoglobin và đông máu, điều tiết lượng đường glucose trong máu.

Axit amin không thiết yếu

Nhóm này chiếm tỷ lệ lớn trong thành phần đạm của thức ăn gồm 11 loại: Alanine, aspartate, glutamate, cysteine, serine, asparagine, arginine, tyrosine, glycine, glutamine, proline.

Cả 2 loại axit amin đều đóng vai trò quan trọng như nhau trong việc tổng hợp protein, hấp thụ chất dinh dưỡng và sữa chữa các mô. Bên cạnh đó, axit amin thiết yếu còn giúp cải thiện tâm trạng, giấc ngủ, ngăn ngừa mất cơ bắp, giảm cân và hiệu suất tập luyện. Do đó, bạn nên đáp ứng đủ đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể thông qua chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng với các nhóm thực phẩm từ thực vật và động vật.

Axit amin có tác dụng gì đối với cơ thể?

Giúp cải thiện giấc ngủ và tâm trạng

Tryptophan là acid amin cần thiết trong việc sản xuất serotonin (Đây là một chất dãn truyền thần kinh có tác dụng điều chỉnh giấc ngủ, hành vi và tâm trạng). Nếu nồng độ serotonin giảm đến mức độ thấp sẽ làm ảnh hưởng đến tâm trạng và gây rối loạn giấc ngủ. Do đó, việc bổ sung Tryptophan có tác dụng làm giảm các triệu chứng trầm cảm, hỗ trợ ngủ ngon và cải thiện tâm trạng.

Tăng cường hiệu suất luyện tập

Bộ 3 acid amin thiết yếu được sử dụng phổ biến trong việc làm cải thiện hiệu suất tập luyện thể dục, làm giảm mệt mỏi, giảm đau nhức và kích thích hồi phục cơ bắp sau khi tập thể thao với cường độ cao.

Ngăn ngừa hạn chế mất cơ bắp

Đối với những người ít vận động như những người bệnh phải nằm thường xuyên dễ xảy ra hiện tượng teo cơ hoặc người cao tuổi. Do đó, việc bổ sung acid amin thiết yếu có thể tránh tình trạng mất cơ ở người bệnh và duy trì khối lượng nạc ở những người lớn tuổi.

Hỗ trợ giảm cân

Bộ ba acid amin có tác dụng tốt trong việc hỗ trợ giảm mỡ, giảm béo hiệu quả.

Axit amin có trong các loại thực nào?

Các loại quả thuộc họ đậu

Trong các loại quả thuộc họ đậu có chứa rất nhiều các acid amin. Nếu thường xuyên ăn những loại quả này sẽ giúp cung cấp acid amin cần thiết cho cơ thể với lượng đáng kể

Ngũ cốc

Ngũ cốc chính là loại thực phẩm chứa nhiều acid amin hơn trong tất cả các loại thực phẩm khác. Do đó, việc sử dụng ngũ cốc hàng ngày có thể bổ sung lượng acid amin đáng kể đồng thời giúp hỗ trợ giảm cân.

Thịt

Có trong các loại thịt heo, bò, dê, cừu, gà,… chứa nhiều acid amin. Các acid amin từ thịt giúp hỗ trợ đáng kể trong việc tăng trưởng cơ ở cả người lớn và trẻ nhỏ.