Fibroscan – Kỹ thuật siêu âm xác định độ đàn hồi mô gan

Fibroscan là phương pháp siêu âm hiện đại giúp các bệnh nhân chẩn đoán gan có bình thường hay không. Phương pháp này được các bệnh viện, trung tâm y tế lớn ở nước ta áp dụng để mang đến cho bệnh nhân sự tiện lợi, nhanh chóng khi khám bệnh. Trong bài viết dưới đây của Life Gift sẽ giúp bạn tìm hiểu chi tiết hơn về kỹ thuật này.

Fibroscan là gì?

FibroScan là kỹ thuật siêu âm xác định độ đàn hồi của mô gan nhằm đánh giá mức độ xơ gan ở giai đoạn nào. FibroScan là có tác dụng đánh giá độ nhiễm mỡ gan dựa trên thông số giảm âm được kiểm soát. Tiếng anh là Controlled Attenuation Parameter: CAP.

Cách tính này sẽ dựa trên tín hiệu siêu âm trong phép đo độ cứng. Bệnh nhân có thể hoàn toàn yên tâm về chất lượng của kỹ thuật siêu âm này. Đảm bảo không xâm lấn, thời gian khám bệnh nhanh chóng, kết quả chính xác và chi phí rẻ hơn sinh thiết gan.

Kỹ thuật siêu âm xác định độ đàn hồi mô xuất hiện năm 1991 và chỉ phát triển mạnh trong vài năm trở lại đây. Hiện nay, siêu âm đàn hồi mô gan chính là giải pháp tốt giúp xác định xơ hóa gan chính xác, dễ thực hiện.

Nên chỉ định siêu âm fibroscan khi nào?

Kỹ thuật siêu âm FibroScan sẽ được chỉ định đối với những bệnh nhân có nhu cầu khám xơ gan, gan nhiễm mỡ hay các bệnh lý liên quan đến chức năng gan như: 

• Các bệnh về đường chuyển hóa
• Đái tháo đường, bệnh gan nhiễm mỡ mà lý do không phải là do rượu bia
• Các bệnh viêm gan mạn do virus như: viêm gan B, viêm gan C,…
• FibroScan cũng có thể được chỉ định cho những bệnh nhân sau ghép gan, các bệnh gan mật, sàng lọc bệnh gan mạn trong cộng đồng.

Nguyên tắc hoạt động

Kỹ thuật siêu âm xác định độ đàn hồi mô gan có nguyên tắc hoạt động nhất định. Do đó, khi thực hiện khám người bệnh sẽ nhận được kết quả chính xác. FibroScan sẽ có hai nguyên tắc cơ bản là:

Nguyên tắc đo độ xơ hóa gan trên máy FibroScan

Muốn đo được xơ hóa gan ở mức độ nào thì phải thực hiện siêu âm trên máy FibroScan. Đây là một thiết bị không xâm lấn giúp đánh giá độ cứng của gan. Dựa trên sóng biến dạng được tạo ra bởi một xung cơ học bên ngoài. Sóng biến dạng này sẽ nhờ một bộ rung có tần số 50 Hz và tốc độ sóng biến dạng mới có thể thực hiện được. Thực hiện siêu âm FibroScan bởi đầu dò siêu âm một chiều 3,5 Hz.

Khi bắt đầu siêu âm sẽ có tốc độ sóng lan truyền nhanh chóng. Sóng siêu âm sẽ tác động trực tiếp đến độ cứng của môi trường mà nó đi qua nên kết quả siêu âm chính các. Kỹ thuật FibroScan có khả năng đo được độ cứng của gan trong khoảng từ 2,5 kPa đến 75 kPa.

Nguyên tắc đo độ mỡ hóa gan trên máy FibroScan

Nguyên tắc thứ hai trong khi thực hiện đo độ đàn hồi gan là nguyên tắc đo độ mỡ hóa. Kết quả được thể hiện bằng thông số CAP (được tính từ các tín hiệu siêu âm trong phép đo độ cứng của gan. Hãy lưu ý rằng CAP chỉ được tính toán khi phép đo độ cứng của gan là chính xác.

Quy trình siêu âm fibroscan

Kỹ thuật siêu âm đàn hồi mô gan được tác động từ một nguồn lực bên ngoài lên phần mô gan bị tổn thương. Cách thực hiện này nhằm mục đích tạo ra tính đàn hồi của gan như thế nào. Mô bình thường sẽ biến dạng nhiều với áp lực trong khi mô bệnh lý sẽ cứng hơn, độ đàn hồi kém. Quy trình siêu âm Fibroscan được thực hiện như sau:

• Bước 1: Bệnh nhân nằm ngửa và đưa tay phải giơ lên cao giúp liên sườn có khoảng rộng tối đa
• Bước 2: Siêu âm đầu dò độ đàn hồi gan được đặt trên da ở khu vực gan phải. 
• Bước 3: Thời gian thực hiện siêu âm trong khoảng 5-10 phút và không gây đau hoặc khó chịu cho bệnh nhân. 

Lưu ý: Muốn thực hiện kỹ thuật này thì bệnh nhân cần nhịn ăn ít nhất 2 giờ trước. Như vậy kết quả siêu âm mới chính xác và không gây nên những tác động tiêu cực

Những ưu điểm và nhược điểm của kỹ thuật siêu âm fibroscan

Kỹ thuật siêu âm xác định độ đàn hồi mô gan fibroscan là phương pháp hiện đại. Khám chức năng gan bằng fibroscan sẽ mang đến nhiều ưu điểm và một số hạn chế như: 

Ưu điểm

• Fibroscan là kỹ thuật không xâm lấn, thực hiện nhanh chóng và không gây đau đớn.
• Kết quả siêu âm nhanh chóng, độ lặp lại kết quả rất tốt
• FibroScan có độ chính xác chẩn đoán chỉ sau sinh thiết gan 

Nhược điểm

• Thực hiện siêu âm fibroscan sẽ gặp khó khăn khi bệnh nhân có đang bị các bệnh béo phì, tắc nghẽn gan…
• Kỹ thuật siêu âm này chỉ có thể thực hiện ở vị trí gan phải
• FibroScan chỉ có thể đánh giá độ cứng gan và độ nhiễm mỡ của gan
• Không sử dụng FibroScan ở các phụ nữ có thai hoặc ở bệnh nhân đang sử dụng máy tạo nhịp tim.

Có thể thấy, fibroscan là kỹ thuật siêu âm đàn hồi mô gan hiện đại. Phương pháp này chính là bước ngoặt của ngành y giúp khắc phục được những hạn chế của sinh thiết gan. Bệnh nhân có thể yêu cầu các bệnh viện, trung tâm y tế thực hiện siêu âm fibroscan khi có nhu cầu.