Cây thạch đen hay còn được gọi là cây sương sáo thường được người dân sử dụng để làm thạch ăn vào những ngày nắng nóng và được xem là món ăn tuổi thơ của nhiều thế hệ. Bên cạnh đó, không chỉ là món ăn giải nhiệt vào mùa hè mà chúng còn được sử dụng trong Đông y để chữa bệnh như huyết áp cao, bệnh tiểu đường, đau nhức xương khớp, mát gan, giải nhiệt, thanh lọc cơ thể,… Vậy cây thạch đen là cây gì? Cây thạch đen có tác dụng gì? Cây sương sáo có tác dụng gì? Để biết chi tiết hơn về công dụng của thạch đen, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu qua bài viết sau đây.
Cây sương sáo là cây gì?
Cây thạch đen thuộc họ hoa môi Lamiaceae có tên khoa học là Mesona chinensis. Bên cạnh đó, cây thạch đen còn được gọi với nhiều tên gọi khác như cây sương sáo, cây xương sáo, cây tiên thảo, tiên nhân thảo, tiên nhân đông, thuỷ cẩm, lương phấn thảo,…
Hình ảnh cây thạch đen

Cây thạch đen là một loại cây thảo sống thường niên có vòng đời ngắn, với chiều cao cây khoảng 20 – 60cm, toàn thân cây được bao phủ bởi lớp phủ lông dày đặc, rất thô màu trắng, thân cây ít phân nhánh. Người ta thường hay nhầm lẫn cây thạch đen với cây húng quê hoặc cây bạc hà, vì chúng có hình dạng khá giống nhau. Tuy nhiên, cây thạch đen có điểm khác biệt so với hai loại cây trên là toàn thân cây thạch đen được bao phủ bởi lớp lông rậm và thô mà hai loại cây kia không có.
Lá cây thạch đen mọc đối xứng nhau có hình bầu dục dài 2 – 6cm, rộng 1 – 1.5cm, lá thon hẹp ở gốc, nhọn ở chóp, mép lá dày hình răng cưa, cuống lá dày khoảng 2cm.
Hoa thường mọc thành chùm ở ngọn, chùm hoa dài khoảng 10 – 13cm, hoa khá dày đặc vào lúc hoa nở. Chùm hoa dài được phủ đầy bởi lớp lông mịn, có lá bắc màu hồng. Tràng hoa màu trắng hoặc màu hồng nhạt, môi dưới to, môi trên chia 3 thùy.
Quả của cây thạch đen nhẵn, thuôn dài khoảng 0.6 – 0.8mm. Cây thạch đen thường bắt đầu mùa hoa và quả vào mùa thu – đông.
Khu vực phân bố, chế biến – Cây thạch đen có tác dụng gì?
Cây thạch đen có nguồn gốc từ khu vực Đông Nam Châu Á, chúng mọc chủ yếu ở Việt Nam, Trung Quốc và Đài Loan.
Ở nước ta, cây thạch đen chủ yếu là mọc hoang ở các khu vực rừng núi, về sau chúng được trồng ở các vùng đồng bằng lớn như miền Đông Nam Bộ (Châu Đốc – An Giang, Hậu Giang) và đồng bằng sông Cửu Long.
Người ta thường sử dụng phần lá và thân cây sương sáo để làm thuốc chữa bệnh. Cây sương sáo được thu hái quanh năm chủ yếu là vào mùa mưa, dược liệu sau khi thu hái về rửa sạch rồi phơi khô để làm thuốc hoặc nấu làm thạch ăn như lá sương sâm để thanh nhiệt cơ thể. Dược liệu khô cần được bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp, tránh nhiệt độ cao và tránh nơi có độ ẩm trên 60%.
Tác dụng dược lý – Cây thạch đen có tác dụng gì?
Theo đông y, cây thạch đen có vị ngọt, tính mát, không độc có tác dụng thanh nhiệt, giải độc và được dùng để điều trị một số bệnh như:
- Chữa viêm khớp cấp tính, đau nhức xương khớp
- Hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường, bệnh viêm thận cấp tính
- Điều trị cao huyết áp, cảm mạo
- Giảm cholesterol trong máu
- Chống lão hoá da
- Tăng hiệu quả quá trình chuyển hoá các chất trong cơ thể
Ngoài ra, ở Trung Quốc người dân thường sử dụng cây thạch đen với công dụng giải nhiệt, giải cảm nắng, giải khát. Đồng thời, chúng còn được dùng để giúp lợi tiểu, chữa bệnh lỵ, bệnh vàng da và các bệnh liên quan đến đường tiết niệu.
Tại Indonesia và Đài Loan, người ta sử dụng cây thạch đen với mục đích điều trị chứng tiểu tiện không thông.
Hiện nay vẫn chưa có báo cáo nghiên cứu cụ thể nào về thành phần hoá học của cây thạch đen. Nhưng một số chuyên gia cho biết trong lá và thân cây thạch đen có chứa hoạt chất pectin – Đây là một chất nhầy cũng có nhiều trong vỏ bưởi, hạt bưởi rất tốt cho tiêu hoá. Pectin có tác dụng tạo gel, vì vậy khi nấu thạch đen xong, để nguội, chất này sẽ làm nước đông lại và tạo nên khối thạch màu đen. Hương vị của sương sáo rất đặc biệt, mùi thơm rất dịu nhưng sâu đậm, đây là hương vị của tuổi thơ mà không thể nào quên được.
Những bài thuốc chữa bệnh từ cây thạch đen
Chữa bệnh tiểu đường – Cây thạch đen có tác dụng gì?
Lấy 30g lá và thân cây sương sáo, 30g rau đắng đất khô cùng với 50g cây rung rúc, đem các dược liệu rửa sạch rồi nấu cùng với 500ml nước lọc, đun đến khi nước cạn còn 200ml thì ngưng, chia làm 2 lần uống trong ngày.
Giúp mát gan, thanh nhiệt, giải độc
Lấy 20g lá sương sáo khô, 20g râu ngô, 20g cây thù lù cùng với 10g lá dứa, đem sắc cùng với 500ml nước lọc trong vòng 20 phút, rồi chắt lấy nước uống.
Chữa bệnh cảm do thời tiết – Cây thạch đen có tác dụng gì?
Lấy 10 – 15g lá thạch đen khô, rửa sạch rồi sắc cùng với 200ml nước, uống hết 1 lần trong ngày và uống liên tục 3 ngày bệnh sẽ được cải thiện đáng kể.
Nếu bạn có nhu cầu gia công thực phẩm chức năng hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn:
CÔNG TY TNHH SẢN XUẤT – ĐẦU TƯ LIFE GIFT VIỆT NAM
Văn phòng đại diện: số 68, đường 24B, phường Bình Trị Đông B, quận Bình Tân, TP. Hồ Chí Minh
Nhà máy: Lô A3, Khu công nghiệp Cầu Tràm, xã Long Trạch, huyện Cần Đước, tỉnh Long An
Hotline: 0336 469 088
Email: sales@lifegiftvietnam.net
Website: https://www.giacongthucphamchucnang.vn/
Fanpage: https://www.facebook.com/giacongthucphamchucnanghcm
Bài cùng chuyên mục: