Viêm màng não: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Viêm màng não là bệnh thường xảy ra ở trẻ nhỏ. Tuy nhiên, nhiều người lớn cũng có thể mắc căn bệnh này. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe và thậm chí là tính mạng của con người. Hãy cùng Life Gift tìm hiểu các thông tin cơ bản về bệnh qua bài viết dưới đây để sớm phát hiện và điều trị kịp thời.

Viêm màng não là gì?

Viêm màng não là một dạng bệnh nhiễm trùng xảy ra tại màng não. Tình trạng nhiễm trùng xuất hiện ở các lớp mô quanh não bộ và tủy sống, gây ảnh hưởng đến một số chức năng của cơ thể.

Dấu hiệu bệnh

Các dấu hiệu bệnh viêm màng não ở trẻ nhỏ và người lớn có những điểm tương đồng nhưng cũng có những điểm khác nhau. Cần dựa vào biểu hiện ở từng đối tượng để xác định bệnh trạng.

Dấu hiệu bệnh viêm màng não ở trẻ nhỏ

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ chưa biết thể hiện hoặc diễn tả chính xác những khó chịu mà chúng đang gặp phải. Do đó, cha mẹ và người thân cần lưu ý một số những biểu hiện sau ở trẻ. Vì chúng rất có thể là biểu hiện của bệnh:

• Trẻ liên lục sốt cao, quấy khóc không ngừng.
• Trẻ trở nên trì trệ hoặc thậm chí giảm hẳn hoạt động thường ngày.
• Trẻ luôn trong tình trạng khó chịu, gắt ngủ .
• Trẻ ăn kém hoặc bỏ ăn.
• Thóp trẻ sơ sinh có dấu hiệu phồng bất thường.
• Trẻ có biểu hiện co giật, động kinh.

Nếu trẻ có một trong những biểu hiện bất thường trên, hãy đưa ngay đển bệnh viện hoặc các cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và chẩn đoán chính xác bệnh trạng.

Dấu hiệu viêm màng não ở người lớn

Những bệnh nhân cao tuổi, người có bệnh lý nền như đái tháo đường, bệnh thận, bệnh gan hoặc bệnh giảm bạch cầu trung tính, hệ miễn dịch suy giảm cũng dễ khiến màng não bị viêm. Một số dấu hiệu mắc viêm màng não ở người lớn bao gồm:

• Người bệnh bị sốt cao, nhức đầu dữ dội.
• Xuất hiện buồn nôn hoặc nôn.
• Khó chịu với ánh sáng.
• Bị đau và cứng gáy, cổ.
• Buồn ngủ thái quá, khó thức dậy.
• Có dấu hiệu động kinh.
• Xuất hiện tình trạng hôn mê, lơ mơ, lú lẫn do rối loạn chức năng não.

Nguyên nhân gây bệnh 

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến màng não bị viêm. Tuy nhiên, dưới đây là những tác nhân chủ yếu:

• Do virus: Viêm màng não do virus rất khó phát hiện, thường sẽ bị nhầm lẫn với những triệu chứng cảm cúm thông thường.
• Do vi khuẩn: Vi khuẩn gây viêm bệnh rất nguy hiểm, là dạng dễ gây tử vong nhất. 
• Do vi khuẩn Haemophilus influenzae type B (vi khuẩn HI): Loại vi khuẩn này có thể lây từ người bệnh sang người khỏe mạnh qua đường hắt hơi, đường nước bọt.
• Do mô cầu: Dạng này thường xuất hiện vào mùa xuân hoặc mùa đông. Bệnh có thể lây qua đường hô hấp, qua đường tiếp xúc với đồ dùng nhiễm vi khuẩn của bệnh nhân.
• Do phế cầu: Những bệnh nhân nghiện rượu, đái tháo đường, viêm tai giữa do vết thương sọ não, viêm xoang…có nguy cơ mắc viêm màng não dạng này khá cao.

Những đối tượng dễ mắc bệnh

Viêm màng não không trừ một ai. Tuy nhiên, những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao bao gồm: 

• Những người già, người lớn tuổi.
• Trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ.
• Những người mắc các bệnh lý nền như viêm tai giữa, đái tháo đường, viêm xoang….
• Những người nghiện rượu, thuốc lá, lạm dụng chất kích thích, sử dụng ma túy…

Phân loại bệnh viêm màng não

Viêm màng não được phân loại như sau:

• Theo lứa tuổi.
• Theo đường xâm nhập của vi khuẩn: bao gồm viêm màng não mủ nguyên phát và viêm màng não mủ thứ phát.

Biến chứng nguy hiểm của bệnh

Bệnh có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm. Mức độ biến chứng sẽ phụ thuộc vào tình trạng nhiễm trùng ban đầu như thế nào. Một số biến chứng phổ biến của bệnh như:

• Giảm hoặc mất thính lực, thị lực một phần hoặc toàn bộ.
• Chức năng ngôn ngữ có thể bị suy giảm, nói ngọng, nói lắp.
• Khả năng tập trung, khả năng ghi nhớ giảm hoặc không còn khả năng.
• Kỹ năng cân bằng, phối hợp các hành vi gặp nhiều cản trở.
• Có thể bị rối loạn giấc ngủ mãn tính.
• Khả năng mắc bệnh động kinh.
• Ngón tay, ngón chân hoặc tứ chi có thể bị co quắp, gây khó khăn cho việc sinh hoạt.

Ngoài những biến chứng phổ biến trên, người mắc bệnh còn có thể gặp nhiều rủi ro dài hạn về sức khỏe khác như: nhiễm trùng máu, viêm khớp, đau nửa đầu dài hạn…

Phương pháp điều trị bệnh

Việc điều trị bệnh viêm màng não phụ thuộc vào nguyên nhân, tình trạng bệnh. Một số nguyên tắc điều trị bao gồm:

• Điều trị dựa trên nguyên nhân: Cần xác định được chính xác nguyên nhân gây bệnh là virus, vi khuẩn, nấm…để lên phác đồ sử dụng kháng sinh phù hợp.
• Giảm áp lực nội sọ: thuốc lợi tiểu dùng để giảm phù nề, giảm áp lực hệ thống dịch não tủy.
• Dùng thêm các thuốc điều trị các triệu chứng của bệnh như thuốc giảm đau, thuốc chống nôn, thuốc hạ sốt.

Viêm màng não có thể chỉ là căn bệnh nhẹ, chỉ cần điều trị kịp thời và đúng cách là bệnh nhân sẽ khỏi hẳn, không bị di chứng gì. Tuy nhiên, nếu như bệnh ở thể nặng dễ gây ra những biến chứng nguy hiểm, thậm chí gây tử vong cao. Do đó, Life Gift khuyên bạn hãy cẩn trọng với những triệu chứng của bệnh, dù là nhỏ nhất để có hướng điều trị kịp thời.