Nalidixic acid là thuốc gì? Chỉ định và liều dùng

Nalidixic acid thường được bác sĩ kê toa trong trường hợp nhiễm trùng đường tiết niệu, nhiễm nấm sinh dục, nhiễm kí sinh trùng…Vậy nalidixic acid là thuốc gì hoặc acid nalidixic 500mg là thuốc gì, chỉ định, liều dùng như thế nào? Cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

Nalidixic là thuốc gì?

Thuốc nalidixic acid là kháng sinh phổ rộng thuộc nhóm quinolon được dùng để điều trì kí sinh trùng, chống nhiễm khuẩn, kháng nấm và kháng virus.

Khi vào cơ thể Nalidixic 500 mg sẽ ngăn cản sự sinh sôi nảy nở của vi khuẩn mà vẫn giữ được sự cân bằng hệ vi sinh đường ruột, đây chính là ưu điểm lớn nhất của nalidixic acid.

Nalidixic acid hấp thu nhanh hoàn toàn ở đường tiêu hóa và thải trừ qua nước tiểu sau 24 giờ kể từ khi dùng thuốc.

Chỉ định – Nalidixic acid là thuốc gì?

Kháng sinh nalidixic acid được chỉ định trong các trường hợp có sự nhiễm khuẩn như:

Bệnh nhân bị mhiễm trùng đường tiểu dưới do vi khuẩn gram âm, nhưng trừ pseudomonas.
Nhiễm khuẩn đường tiêu hóa, viêm ruột, tiêu chảy do shigella sonnei (hiện tại ít dùng).
Nhiễm khuẩn hoặc nấm đường sinh dục, tiết niệu.

Chống chỉ định – Nalidixic acid là thuốc gì?

Đối với những trường hợp và bệnh lý dưới đây, nalidixic acid được khuyến cáo là không được sử dụng:

Bệnh nhân rối loạn thần kinh trung ương, tắc nghẽn máu não, tăng áp lực nội sọ.
Bệnh suy thận nặng, thiếu máu, động kinh.
Trẻ em nhỏ hơn 3 tháng tuổi, người thiếu men G6PD, dị ứng với quinolon.
Bệnh nhân đang hóa trị ung thư tủy sống melphalan.

Liều dùng – Nalidixic acid là thuốc gì?

Thuốc nalidixic acid được điều chế ở dạng viên nén 250 mg, 500 mg, 1 g và dạng hỗn dịch uống 5 ml (0,25 g nalidixic acid).

Liều dùng thuốc nalidixic acid cụ thể được khuyến cáo như sau:

Liều dùng nalidixic acid cho người lớn – Nalidixic acid là thuốc gì?

Dùng liều 1000 mg x 4 lần/ngày, phải dùng ít nhất 7 ngày.
Dùng liều 500 mg x 4 lần/ngày, trường hợp dùng kéo dài trên 14 ngày.
Dùng liều 660 mg x 3 lần/ngày, trong vòng 3 ngày khi kết hợp với natri citrat.
Uống thuốc lúc bụng đói trước khi ăn 1 giờ.

Liều dùng nalidixic acid cho trẻ em – Nalidixic acid là thuốc gì?

Trẻ 3 tháng tuổi – 12 tuổi: dùng 55 – 60 mg/kg/ngày chia ra 4 lần uống, liều tối đa 4 g/ngày trong 7 đến 14 ngày. Nếu điều trị kéo dài, cần giảm liều một nửa.
Trẻ trên 13 tuổi: liều tối đa 1000 mg x 4 lần/ngày trong 7 đến 14 ngày, nếu điều trị kéo dài, liều tối đa 500 mg/ngày.

Liều dùng nalidixic acid cho đối tượng khác

Bệnh nhân suy thận: độ thanh thải creatinin trên 20 ml/phút dùng liều bình thường, nếu dưới 20 ml/phút cân nhắc giảm liều một nửa.

Quá liều và cách xử trí – Nalidixic acid là thuốc gì?

Triệu chứng quá liều nalidixic acid

Nếu chẳng may sử dụng quá liều lượng được hướng dẫn, bạn hãy liên tục chú ý sự thay đổi của cơ thể, có thể xuất hiện những triệu chứng quá liều như:

Tăng áp lực nội sọ, xuất hiện trạng thái loạn tâm thần nhiễm độc.
Buồn nôn, nôn, co giật.
Một số người có thể bị tình trạng ngủ lịm.

Hướng xử trí quá liều nalidixic acid

Khi xuất hiện một trong những triệu chứng kể trên, bạn hãy nhanh chóng đến ngay bệnh viện hoặc cơ sở y tế gần nhất. Hướng xử trí có thể là:

Cấp cứu rửa dạ dày ngay khi vừa dùng thuốc.
Truyền dịch, cho bệnh nhân thở oxy, hô hấp nhân tạo là những cách thực hiện nếu thuốc đã được cơ thể hấp thu.
Trong trường hợp bệnh nhân bị nặng, chống co giật là biện pháp ưu tiên thực hiện.

Tác dụng phụ có thể gặp phải khi dùng thuốc nalidixic acid

Tác dụng phụ là điều không mong muốn xảy ra khi dùng bất kì loại thuốc nào. Nếu có những triệu chứng dưới đây, bạn cần quan sát cơ thể nhiều hơn để có hướng xử lý kịp thời.

Tác dụng phụ thường gặp khi dùng thuốc acid nalidixic

Nhức đầu, nhìn mờ, nhìn đôi.
Nhạy cảm với ánh sáng đối với các mụn nước.
Buồn nôn, nôn, đau bụng, tiêu chảy.

Tác dụng phụ ít gặp khi dùng thuốc acid nalidixic

Tăng áp lực nội sọ, đặc biệt là ở trẻ nhỏ.
Nổi mề đay, cảm giác ngứa ngáy.
Cản quang.

Tác dụng phụ hiếm gặp khi dùng thuốc acid nalidixic

Ác mộng, ảo giác, lú lẫn.
Shock phản vệ.
Giảm bạch cầu, tiểu cầu.
Tăng bạch cầu ưa eosin.
Thiếu máu tan huyết ở người thiếu men G6PD.
Phù mạch, đau nhức khớp.

Tương tác thuốc có thể xảy ra giữa nalidixic acid và thuốc khác

Sự tương tác qua lại giữa các thuốc với nhau có thể làm tăng, giảm hoặc mất tác dụng điều trị, cần hết sức lưu ý trước khi sử dùng nhiều thuốc trong cùng một thời gian.

Nalidixic acid có thể làm gia tăng nồng độ theophyllin trong huyết tương nếu dùng hai thuốc cùng lúc.
Nồng độ cafein trong máu có thể gia tăng do nalidixic acid làm ảnh hưởng đến sự chuyển hóa cafein.
Tác động của thuốc chống đông máu warfarin có thể gia tăng khi dùng cùng lúc với nalidixic acid. Cần giảm liều warfarin trong trường hợp này.
Độc tính ở thận có thể gia tăng khi dùng 2 thuốc nalidixic acid và ciclosporin cùng với nhau.
Nồng độ nalidixic acid có thể bị giảm, dẫn đến giảm tác dụng khi dùng cùng lúc với các thuốc kháng acid dạ dày chứa magnesi, calci, nhôm…Cần uống cách xa nhau 2 giờ.
Thuốc probenecid có thể sẽ làm gia tăng nồng độ nalidixic acid trong huyết tương, có thể dẫn đến độc tính.
Thuốc nalidixic acid có thể bị giảm tác dụng khi dùng cùng lúc với cloramphenicol, nitrofurantoin và tetracyclin.

Trước khi dùng nalidixic acid, hãy cung cấp danh sách những thuốc bạn đang dùng cho bác sĩ, bởi vì những tương tác trên không phải là tất cả tương tác có thể xảy ra giữa acid nalidixic với thuốc khác.

Những lưu ý không nên bỏ qua nếu bạn đang dùng nalidixic acid

Nalidixic acid được ghi nhận kháng thuốc nhanh, vì vậy nếu kết quả xét nghiệm nước tiểu sau 48 giờ không cho kết quả âm tính thì nên đổi sang kháng sinh khác.
Phải giảm liều nalidixic acid nếu sử dụng cho bệnh nhân suy gan, suy thận.
Sau 14 ngày dùng thuốc nalidixic acid, bệnh nhân suy gan suy thận cần thực hiện xét nghiệm máu và đánh giá lại chức năng gan, thận.
Nalidixic acid được cho là có khả năng hạn chế sự phát triển xương khớp vì vậy cần thận trọng dùng cho người dưới 18 tuổi, phụ nữ mang thai & cho con bú.
Nếu xuất hiện triệu chứng đau dây thần kinh ngoại biên (đau khớp, tê bì, chóng mặt, yếu cơ…), phải dừng thuốc ngay.
Cần hạn chế tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời, đèn cực tím khi đang dùng thuốc.
Cần hết sức chú ý đến các phản ứng có hại đặc biệt là chứng co giật bởi khả năng gây tàn tật, viêm gân, đứt gân…có thể không hồi phục được.
Như đã nói ở trên về tác dụng phụ hoa mắt, chóng mặt của nalidixic acid, người đang vận hành máy móc tàu xe thì không nên dùng thuốc.

Thông qua bài viết, nalidixic acid là thuốc gì, acid nalidixic thuộc nhóm kháng sinh nào, acid nalidixic liều dùng…đã được liệt kê đầy đủ. Tin rằng bạn đã có cái nhìn chi tiết hơn cũng như biết cách sử dụng nalidixic acid một cách hợp lý.

Thuốc